تحلیل فضایی کاربری های چندمنظوره شهری با تلفیق روش MCDM و GIS ؛ مطالعه موردی: پناهگاه های اضطراری شهر سراوان

با تمرکز جمعیت در شهرها که حاصل غلبه شهرنشینی در دهههای اخیر میباشد، توجه به امنیت و ایمنی شهرها توسط مدیران و برنامهریزان شهری بیشتر شده است. داشتن شهری ایمن و امن نیازمند بهرهگیری چندمنظوره از فضاهایی است که در شرایط عادی کاربری معمول خود را دارند و در شرایط بحران میتوانند بهعنوان پناهگاه اضطراری و مرکز مدیریت بحران مورد استفاده شهروندان قرار گیرند. در واقع این نوع استفاده از اماکن، تحت عنوان کاربریهای چندمنظوره در مدیریت بحران یاد میشود. هدف این پژوهش تحلیل فضایی و مکانیابی کاربریهای چندمنظوره در شهر سراوان (از شهرهای مرزی جنوبشرق کشور) است. تحقیق حاضر از نوع کاربردی و روش آن توصیفی- تحلیلی است که با روشهای تلفیقی تصمیمگیری چندمعیاره و سیستم اطلاعات جغرافیایی صورت پذیرفته است. نتایج این تحقیق بهصورت نقشههای با کلاسبندی پنجطبقهای و دهطبقهای ارائه گردیده است. طبق نتایج، شمالشرق شهرسراوان بهترین موقعیت را از لحاظ مکانیابی کاربریها و فضاهای چندمنظوره با امتیاز فازی (۲.۷)داشته، بزرگترین پهنه بامناسبترین شرایط در شمالشرق شهر و در جنوبشرقی،جنوب و جنوبغربی نیز بهترین موقعیتها باتوجه به تحلیل موجود است.البته با این توضیح که مساحتپهنه در این محدوده بسیار پایین است. پهنه وسیعی از شهرکه کمانهای را تشکیل میدهد در شمالغرب شهر به سمت جنوبشرقی شهر با امتیاز فازی (۱.۵۴) نیز از لحاظ معیارهای مورد بررسی دارای شرایط نامناسب است. البته با توجه به کلاسبندی نقشه در طیف دهطبقهای، نقشه نهایی در بدنه همین پهنه نیزشرایط را بهصورت یکسان نشان نمیدهد و در این پهنه نیز موقعیتهایی مناسبتر نسبت به پهنههای اطراف آن میتوان برای کاربریهای چندمنظوره با توجه به جمیع موارد دیگر در نظر گرفت.

Keywords:

کاربری چندمنظوره , مکانیابی و تحلیل فضایی , سیستم اطلاعات جغرافیایی , شهر سراوان