نسیم حیدری نژاد - کارشناس برنامه ریزی شهری و منطقه ای، دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف آباد

در طول تاریخ، تکامل و حیات شهر مدیون شکلگیریاندیشههای خاص در تفکرات سیاسی وایدئولوژیکی بشر و بهرهگیری از نظرات و روش شناسیهای خاص درایجاد جوامع، جهت آسودگی حیات انسانی بوده است. پیشنهاد نظریات متفاوت توسطاندیشمندان در دورههای مختلف به ایجاد طرحها و الگوهای بسیاری برای ساماندهی فضای شهری منجر شده که شهر قدیمی اصفهان با پیشینه تاریخی غنی خود نیز از این موارد مستثنی نمیباشد. در این مقاله با این فرض که اصفهان بر پایه ایدئولوژی آرمانگرائی وطبیعت گرائی در قالب مکتب آرمان شهر گرائی ایدئولوژیک شکل گرفته است به برشماری موارد کلیدی این مکتب در انطباق با ساخت شهری اصفهان پرداخته شده است. در این پژوهش سعی شده است با روشهای توصیفی، اسنادی و کاربرد ارقام ودادههای کسب شده از منابع معتبر به تبیین این دید گاه پرداخته شود. ماحصل این مقاله تاکید بر این موضوع است که اصفهان در زمان صفویه با تلفیقی از ایدئولوژیهای زمانه، توسط شاه عباس وبا همراهی شیخ بهائی اوج شکوفائی ساخت شهری را در قالب یک آرمان شهر ایدئولوژیک به منصه ظهور مینهد. پایتخت صفویان با بهرهگیری از تمامی ارکان موجود در مکتب آرمانگرائی ایدئولوژیک تااندازه زیادی به مدینه فاضله که هدف نهائی تمامی مکاتب است نزدیک میشود. 

آرمان شهر, انسجام اجتماعی, تعادل اکولوژیک, صفویان, موقعیت مناسب, وجود نظم, استاندارد مسکن, اقتدار سیاسی, اشتغال, حد متناسب جمعیت, محیط طبیعی