محمد قاسمی سیانی - عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات اجتماعی جهاد دانشگاهی
حسین کلانتری خلیل آباد - عضو هیات علمی جهاد دانشگاهی

مناطق روستایی بخش عمدهای از جمعیت و عرصههای طبیعی و زیستی کشور را به خود اختصاص داده و نقش اساسی در حیات اقتصادی و اجتماعی کشور دارند. در این بین محیط زیست روستا در فرآیند برنامهریزی توسعه پایدار روستایی و بهبود کیفیت محیط زیست توجه خاصی را میطلبد. محیط زیست یکی از ابعاد حساس و آسیبپذیر روستاها میباشد که نسبت به شهرها کمتر تحت تاثیر آلایندهها قرار گرفته است ولی گسترش الگوی مصرف شهری و هجوم برخی آلایندهای شهری به حریم روستاها و تغییر الگوی مصرف روستائیان زمینههای تخریب محیط زیست و زندگی سالم را در روستاها گسترش داده است. در این مقاله هدف، ارائه راهکارهایی جهت بهبود محیط زیست روستایی بوده که با استفاده از روش توصیفیـ تحلیلی موضوع مورد بررسی قرار گرفته است. همچنین با توجه به نقش مشارکتهای مردمی در حفاظت از محیط روستا و رسیدن به توسعه پایدار روستایی، به روشهای دفع و دفن مواد زائد، مدیریت فضای سبز روستاییـ روشهای دفع فاضلاب روستایی در حفاظت از محیط زیست روستایی و ایجاد زندگی سالم پرداخته شده است. با اذعان به اینکه بسیاری از روستاهای کشور هنوز روشهای مناسب حفاظت از محیط زیست مانند دفع مواد زاید، دفع فاضلاب و مدیریت فضای سبز را به درستی اعمال نکرده و در جذب مشارکتهای مردمی نیز ضعیف عمل نمودهاند، توسعه پایدار روستاها به ظهور نرسیده است. نتایج این مقاله نشان میدهد اگر راه و روشهای صحیح حفاظت از محیط زیست در روستاها اعمال شود بسیاری از بیماریهای مردم روستا ریشه کن شده و روستاها به توسعه پایدار نزدیک میشوند.

محیط زیست, توسعه پایدار, جامعه سالم, روستا, مواد زائد, مشارکت مردمی