فرامرز خوش اخلاق - عضو هئیت علمی دانشگاه تهران
علی حنفی - کارشناس ارشد اقلیم شناسی دانشگاه تهران
سعید احمدی - کارشناس ارشد اقلیم شناسی دانشگاه تهران

خشکسالی از جمله مهمترین مخاطرات طبیعی است که به صورت آرام و خزنده عمل می کند. این پدیده ناشی از فرآیندهای آب و هوایی است و شدت و فراوانی آن تا حدودی به موقعیت جغرافیایی محل بستگی دارد که هر چند سال یک بار در نتیجه کاهش میزان بارندگی اتفاق می افتد. به منظور مطالعه و بررسی خشکسالی ها و ترسالی های ایستگاه خوی، داده های ۳۲ ساله (۲۰۰۷-۱۹۷۶) بارش این ایستگاه با استفاده از شاخص توزیع استاندارد و با استفاده از نرم افزارهای Excelو SPSS مورد تحلیل قرار گرفت و مشخص شد که شدیدترین خشکسالی های ایستگاه خوی در سالهای ۱۹۹۵ با ضریب SPIبیش از ۶/۱- و در سال ۲۰۰۱ با ضریب SPIبیش از ۴/۱- بوده، در حالی که بیشترین ترسالی آن در سال ۱۹۸۲ با ضریب SPIبیش از ۸/۲ رخ داده است. از نکات قابل توجه در مورد استمرار و توالی خشکسالی، وقوع خشکسالی های شدید در طی سالهای ۲۰۰۱-۱۹۹۵ با درجه های متفاوت در این ایستگاه می باشد. برای پیش بینی وضعیت اقلیمی ایستگاه خوی در دراز مدت از مدل زنجیره مارکوف استفاده گردید، که براساس آن احتمال خشکسالی ها ۴۳ درصد و احتمال وقوع ترسالی ها ۷/۴۲ درصد می باشد. در بقیه مواقع یعنی در ۳/۱۴ درصد اوقات حالت نرمال بارش حاکم است. همچنین به روش مشابه احتمال خشکسالی ها در دراز مدت در فصل زمستان، بهار و پاییز به ترتیب ۸/۴۱، ۵/۳۰ و ۳/۵۷ برآورد گردید.

خشکسالی, شاخص بارش استاندارد شده (SPI), زنجیره مارکوف, ایستگاه خوی