بررسی عوامل موثر بر فرسایش خندقی استان قم مطالعه موردی (حوضه راهجرد)

فرسایش خندقی از جمله انواع فرسایش آبی و تشدید شونده است که رخداد و گسترش آن موجب تغییرات بارز در منظر پسرفت اراضی و تخریب محیط زیست می شود. با توجه به تنوع و میزان تاثیر عوامل مختلف در شکل گیری و گسترش فرسایش خندقی که از نقطه ای به نقطه ای دیگر نوع و میزان تاثیر آن تغییر می کند و به منظور شناسایی مهمترین عوامل مشارکت کننده در خندقی شدن اراضی جهت معرفی راههای پیشگیری و مهار این نوع فرسایش در حوضه راهجرد که از حوضه های آبخیز واقع در استان قم می باشد، در این تحقیق برای شناسایی مناطق تحت تاثیر فرسایش خندقی از عکسهای هوایی به مقیاس ۲۰۰۰۰/۱، تصاویر ماهوارهای  IRSهند، بازدید صحرایی و عملیات گسترده میدانی از طریق GPS، استفاده و نقشه پراکنش فرسایش خندقی تهیه گردید. بررسی ها نشان داد که خصوصیات سنگ شناسی، شیب، منابع و قابلیت اراضی، جهت شیب و کاربری اراضی عوامل اصلی موثر در وقوع فرسایش خندقی هستند. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که واحدهای سنگ شناسی Mpa.bvt ۸۸/۲۵ درصد و QFt۲ ۱۲/۷۴ درصد و تیپ اراضی واریزه های بادبزنی شکل سنگریزه دار (مخروط افکنه ها) ۱۰۰ درصد از مناطق تحت تاثیر فرسایش خندقی را به خود اختصاص داده اند، ضمنا طبقه شیب ۰-۱۰ درصد (۶/۹۳ درصد)، جهت شیب شرقی (۰۹/۶۳ درصد) و کاربری مراتع متوسط (۱۰۰ درصد) دارای بیشترین گسترش مناطق تحت تاثیر فرسایش خندقی در حوضه آبخیز مورد مطالعه می باشند.

Keywords:

فرسایش خندقی , ژئومرفولوژی , حساسیت اراضی و حوضه راهجرد