سیروس شاکری - ۱. Department of Agriculture, Payame Noor University (PNU), Tehran, Iran.
سید علی ابطحی - ۲. Department of Soil Science, College of Agriculture, Shiraz University, Shiraz, Iran.

هدف از انجام این پژوهش، بررسی منشا، ویژگیهای کانیهای رسی و ارتباط آنها با شکلهای مختلف پتاسیم در خاکهای آهکی دشت کاکان استان کهگیلویه و بویراحمد، با شرایط اقلیمی مرطوب بود. برای انجام این مطالعه، ابتدا بر اساس اطلاعات بهدست آمده از عکسهای هوایی و نقشههای توپوگرافی، اقدام به تفکیک واحدهای فیزیوگرافی شد و در هر واحد، یک خاکرخ حفر و از افقهای مختلف نمونهبرداری شد. نتایج نشان داد که کانی اسمکتایت مهمترین و فراوانترین کانی موجود در خاکهای منطقه است. در خاکرخهای بخشهای با زهکشی مناسب، تبدیل پالیگورسکیت به اسمکتایت و همچنین تبدیل میکا به اسمکتایت از دلایل اصلی فراوانی کانی اسمکتایت است. بررسی شکلهای مختلف پتاسیم نشان داد که پتاسیم تبادلی در افقهای سطحی بیشتر از افقهای زیرین است. دلیل بیشتر بودن پتاسیم تبادلی در سطح نسبت به عمق، بیشتر بودن اسمکتایت و مواد آلی در سطح خاک است. برخلاف شکلهای تبادلی و غیرتبادلی، بهدلیل شرایط رطوبتی و حرارتی سطح خاک، مقدار نسبی پتاسیم ساختمانی در سطح خاک کمتر از لایههای پایینی بود. همچنین بهدلیل اثر رقت، با افزایش مقدار کربنات کلسیم خاکها، مقدار پتاسیم تبادلی، غیرتبادلی و ساختمانی خاکها کاهش یافت.

Clay minerals, Potassium forms, Calcium carbonate, Kakan, کانیهای رسی, شکلهای مختلف پتاسیم, کربنات کلسیم, کاکان