اندازهگیری و مقایسه نرخ پاشمان خاک تحت تاثیر اسیدیته و شدت باران

یکی از جدی­ترین مشکلات زیستمحیطی که امروزه بسیاری از مناطق دنیا با آن روبه­رو هستند، باران اسیدی است. این پدیده اثرات مخرب زیستمحیطی بسیاری دارد که یکی از مهم­ترین آنها آلودگی و تخریب خاک است. باران اسیدی اثر آنی بر خاک داشته و سبب تجزیه و پراکنده شدن ذرات خاک می­شود. این اولین گام برای شروع فرسایش خاک است. بنابراین در این پژوهش به بررسی اثر pHهای مختلف باران اسیدی به همراه تغییرات شدت بر پاشمان خاک در شرایط آزمایشگاهی و با استفاده از شبیه­ساز باران و فنجان پاشمان پرداخته شد. برای انجام آزمایشها از باران اسیدی با pH های ۷۵/۳، ۲۵/۴ ، ۲۵/۵ و باران معمولی در سه شدت ۴۰، ۶۰ و ۸۰ میلیمتر بر ساعت استفاده و درنهایت ۳۶ نمونه برای تجزیه و تحلیل اماری برداشت شد. بهمنظور انجام تحلیلهای آماری از نرم­افزارهای ۲۳SPSS  و ۲۰۱۳EXCEL  و آزمون­های آنالیز واریانس یکطرفه و دوطرفه در سطح معنیداری ۹۵ درصد استفاده شد. نتایج نشان داد در شدت­های ۴۰ و ۶۰ میلی­متر بر ساعت، نرخ پاشمان در تمامی تیمارهای pH باران تفاوت معنی­داری داشتند و باران اسیدی با pH ۷۵/۳ بیشترین مقدار پاشمان را ایجاد کرد. درحالیکه این تفاوت در شدت ۸۰ میلی­متر بر ساعت علیرغم افزایش عددی مقدار پاشمان در تیمارهای با pH ۷۵/۳ و ۲۵/۴، تفاوت معنی­دار نشد. همچنین نتایج مقایسه میانگین­ها نشان داد که با افزایش شدت، مقدار پاشمان خاک نیز افزایش می­یابد. درنهایت آزمون تجزیه واریانس دو طرفه نشان داد اعمال همزمان دو فاکتورتغییرات pH و شدت باران اثر متقابلی در پاشمان خاک بر هم نداشتند.

Keywords:

Acid rain , Rain intensity , Splash cup , Soil loss , Rain simulator , باران اسیدی , شدت باران , فنجان پاشمان , هدر رفت خاک , شبیهساز باران