وجیهه شاهرخ - ۱. Department of Soil Science, College of Agriculture, Isfahan University of Technology, Isfahan, Iran.
حسین خادمی - ۱. Department of Soil Science, College of Agriculture, Isfahan University of Technology, Isfahan, Iran.
حسین شریعتمداری - ۱. Department of Soil Science, College of Agriculture, Isfahan University of Technology, Isfahan, Iran.

با وجود اهمیت پتاسیم در تغذیه درختان پرتقال و استفاده از کودهای پتاسه، اطلاعات کمی درباره میزان رهاسازی پتاسیم در ریزوسفر و خاکهای زیر کشت این محصول وجود دارد. لذا بهمنظور بررسی هوادیدگی کانیهای میکایی و تغییر شکلهای مختلف پتاسیم در خاکهای زیرکشت درختان پرتقال، از یک باغ بزرگ پرتقال در شهرستان داراب دارای درختان با سنین ۵، ۱۰ و ۲۰ ساله از توده خاک و ریزوسفر درختان و همچنین خاک کشت نشده از سه عمق ۳۰-۰، ۶۰-۳۰ و ۱۰۰-۶۰ سانتیمتری نمونهبرداری شد. غلظت پتاسیم محلول، تبادلی، غیرتبادلی و کانیهای رسی خاکها اندازهگیری شد. نتایج بیانگر کاهش میانگین پتاسیم محلول و تبادلی خاکهای زیر کشت نسبت به خاکهای کشت نشده است. میزان پتاسیم غیرتبادلی در خاکهای زیر کشت درختان ۲۰ ساله نسبت به درختان دیگر و خاکهای کشتنشده کاهش نشان میدهد. در تمامی نمونهها با افزایش عمق از میزان پتاسیم محلول و تبادلی کاسته میشود. همچنین تغییرات کانیهای رسی نشاندهنده کاهش مقدار کانی ایلیت و افزایش کانیهای اسمکتیت و مختلط ایلیت- اسمکتیت با افزایش سن باغهای مورد مطالعه است. با افزایش سن درختان، گسترش سیستم ریشهای و جذب بیشتر پتاسیم خاک، تغییرات کانیهای رسی نیز با شدت بیشتری صورت گرفته است. لذا بر اساس نتایج بهدست آمده، بهمنظور جلوگیری از کاهش بیش از حد ذخیره پتاسیم در خاکهای زیر کشت درختان پرتقال بهویژه در باغهای با سنین بیشتر، بر کوددهی پتاسیم متناسب با آزمون خاک در منطقه مورد مطالعه تاکید میشود.

Potassium, Rhizosphere, Clay minerals, Orange orchard (Citrus Sinensis), پتاسیم, ریزوسفر, کانیهای رسی, پرتقال