تعیین مکان مناسب اندازهگیری رطوبت خاک در مدیریت آبیاری قطرهای- نواری ذرت

مکان اندازهگیری رطوبت خاک در مدیریت آبیاری بهدلیل تغییرات مکانی زیاد ویژگی­های هیدرولیکی خاک و چگونگی توسعه ریشه گیاه از اهمیت ویژه­ای برخودار است. هدف از این پژوهش، تعیین مکان مناسبی برای اندازهگیری رطوبت خاک در مدیریت آبیاریقطرهای- نواری بود که بیانگر میانگین رطوبت خاک­رخ (θavg) باشد. به همین منظور توزیع رطوبت خاک (θij) در مرحله تاسل­دهی ذرت و در طول یک دور آبیاری (۷۳- ۶۸ روز پس از کاشت) در انتهای فصل رشد اندازهگیری شد. نتایج نشان داد بیش از ۷۰ درصد طول ریشه گیاه تا عمق ۳۰ سانتیمتری از سطح خاک قرار دارد. با پذیرفتن ۱۰± درصد خطا نسبت به میانگین رطوبت خاک­رخ، محدوده­ای از خاکرخ مشخص شد که در بازه خطای پذیرفته شده قرار گرفته و از طرفی بیشترین نزدیکی به میانگین رطوبت خاک دارد (۰/۹θavg<θRec<۱/۱θavg). از همپوشانی θRec در طول یک دور آبیاری، مکان مناسب برای اندازهگیری رطوبت خاک در فاصله افقی از نوار آبیاری تا ۲۰ سانتیمتر و عمق ۲۰- ۱۰ سانتیمتری از سطح خاک بهدست آمد. از جمله عواملی که در تعیین مکان مناسب اندازهگیری رطوبت خاک در راستای میانگین رطوبت خاک­رخ بایستی در نظر گرفته شود، توجه به چگونگی توسعه سیستم ریشه و محدوده­ای از خاک­رخ است که تجمع بیشترین تراکم طول ریشه بوده و از طرفی حداکثر جذب آب از این ناحیه صورت می­گیرد.

Keywords:

Drip-tape irrigation , Soil moisture distribution , Root system development , Maize , Averaged soil moisture of the soil profile , آبیاری قطرهای- نواری , توزیع رطوبت در خاک , توسعه سیستم ریشه , ذرت , میانگین رطوبت خاکرخ