آسا ریگی کارواندری - ۱. Department of Agronomy, Zahedan Branch, Islamic Azad University, Zahedan, Iran.
احمد مهربان - ۱. Department of Agronomy, Zahedan Branch, Islamic Azad University, Zahedan, Iran.
حمید رضا گنجعلی - ۱. Department of Agronomy, Zahedan Branch, Islamic Azad University, Zahedan, Iran.
خالد میری - ۲. Balochistan Agriculture Research Center, Balochistan, Iran.
حمیدرضا مبصر - ۱. Department of Agronomy, Zahedan Branch, Islamic Azad University, Zahedan, Iran.

آب از مهمترین عوامل تولید محصولات کشاورزی در سرتاسر جهان است و کمبود آن در بخش کشاورزی لزوم استفاده از کمآبیاری را نمایان میسازد. بنابراین در این پژوهش به‎منظور مشخصکردن اثر دو روش کمآبیاری بر شاخص‎های رشد گیاه دارویی رزماری، آزمایشی در ایستگاه تحقیقاتی نهال و بذر شهرداری ایرانشهر در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی ۱۳۹۶، اجرا شد. در این آزمایش، تیمارها شامل آبیاری کامل، کمآبیاری تنظیمشده و آبیاری ناقص ریشه هر کدام در دو سطح ۷۵ و ۵۵ درصد آبیاری کامل بودند. نتایج نشان داد که اعمال کمآبیاری در سطوح ۷۵ و ۵۵ درصد آبیاری کامل باعث صرفهجویی بهترتیب ۶/۱۸ و ۳/۳۴ درصدی در مصرف آب شد. مقایسه دو تیمار آبیاری کامل و تامین ۷۵ درصد آبیاری کامل اعمال شده در آبیاری ناقص ریشه باعث کاهش ۷/۶ درصدی وزن خشک اندام هوایی، ۳/۱۴ درصدی ارتفاع بوته و ۱/۱۲ درصدی تعداد شاخه زایا شد. این در حالی بود که توسعه مناسب ریشه گیاه در سطح تامین ۷۵ درصد آبیاری کامل اعمال شده در آبیاری ناقص ریشه، افزایش ۹/۱۲ درصدی بهرهوری آب را نسبت به تیمار آبیاری کامل در پی داشت. از اینرو با در نظر گرفتن مسائل مربوط به کمبود آب، میتوان سطح تامین ۷۵ درصد آبیاری کامل در شرایط آبیاری ناقص ریشه را بهعنوان تیمار برتر و راهکار مناسب برای مقابله با بحران آب، برای حرکت بهسمت یک سامانه کشاورزی پایدار توصیه کرد.

Partial root zone drying irrigation, Regulated deficit irrigation, Water productivity, آبیاری ناقص ریشه, بهرهوری آب, کمآبیاری تنظیمشده