نرگس ظهرابی - ۱. Dept. of Water Science Eng., College of Agr. and Natural Resources, Islamic Azad Univ., Ahvaz Branch, Ahvaz, Iran.
علیرضا مساح بوانی - ۲. Irrigation Group, College of Aburaihan. Tehran Univ., Pakdasht, Pakdasht, Iran.
الهه گودرزی - ۳. Faculty of Natural Resources and Desert Studies, Yazd Univ., Yazd, Iran.
محمد حیدرنژاد - ۱. Dept. of Water Science Eng., College of Agr. and Natural Resources, Islamic Azad Univ., Ahvaz Branch, Ahvaz, Iran.

از آنجا که پدیده تغییر اقلیم بهعنوان تهدیدی بزرگ برای قسمتهای مختلف چرخه حیات بهشمار میرود، تفکیک عوامل موثر بر تشدید این پدیده، ضروری بهنظر میرسد. این پژوهش روند تغییرات دما و بارش با استفاده از آزمون روند چندگانه در بالادست حوضه آبریز کرخه واقع در بخش غربی کشور ایران را مورد بررسی قرار داده است. بهاینمنظور، نمودارهای دوبعدی آنومالی دما و بارش دادههای ۱۰۰۰ ساله مدل ۳ CGCMبرای منطقه مورد مطالعه ترسیم شد. سپس نسبتدهی تغییرات رخ داده در متغیرهای اقلیمی ناشی از نوسانات درونی اقلیم و یا افزایش گازهای گلخانهای تحت تاثیر عوامل انسانی مورد بررسی قرار گرفت. براساس یافتههای این پژوهش به احتمال ۹۵ درصد مقادیر آنومالی نوسانات درونی توام دما - بارندگی در محدوده مورد مطالعه بهترتیب بین ۴/۱± درجه سانتیگراد و ۷۶ ± درصد میباشد. نتایج بهترتیب نشاندهنده افزایش و کاهش در روند تغییرات دما و بارش سالانه مشاهده شده در اکثر ایستگاههای مورد مطالعه بود. همچنین متغیرهای دما و بارش تحت تاثیر تغییر اقلیم قرار گرفته و هر چه از سالهای گذشته به سمت سالهای انتهایی پیش میرویم بهخصوص در بخشهای غربی و میانی حوضه، تاثیر افزایش گازهای گلخانهای در افزایش متغیر دما و کاهش متغیر بارش نمایانتر است.

Attribution, Change trend, CGCM۳, Multiple test, Temperature & precipitation., روند تغییرات, دما و بارش, آزمون چندگانه, نسبتدهی, ۳CGCM