رحیم نوبهار - پژوهشگر حوزوی و دانشیار دانشکده حقوق، دانشگاه شهید بهشتی

کفالت به لحاظ حقوقی به معنای تعهد به احضار دیگری است. کفالت در دعوای کیفری به معنای آن است که از محکوم یا متهم خواسته شود تا کسی را به عنوان کفیل به دادگاه معرفی کند تا حضور متهم یا محکوم بدین وسیله تضمین شود. روایاتی که از کفالت در حد نهی میکند، اغلب ناظر به حدود اصطلاحی تفسیر شدهاند. این مقاله با بررسی تحلیلی موضوع نتیجه میگیرد که اولا، با توجه به ابهامهای فراوان مفهومی، قاعده قلمدادکردن ممنوعیت کفالت دشوار است. ثانیا، این حکم به حدود اصطلاحی اختصاص ندارد؛ گونههایی از کفالت مانند کفالتی که اصل قطعیت اجرای کیفر را مخدوش نماید، یا مستلزم تاخیر ناموجه در اجرای حد شود، یا تعهدات غیرضرور بر دوش متهم یا بزهکار بنهد نه در حد و نه در تعزیر پذیرفتنی نیست. ثالثا، گاه کسب برخی مصالح یا اجتناب از برخی مفاسد، کفالت در دعوای کیفری را مجاز یا حتی ضروری میسازد. بنابراین، حکم کفالت یکی از اسباب افتراق و جدایی حد از تعزیر نیست. مقاله همچنین به طور ضمنی به مقایسه کفالت در امور مدنی و جزایی پرداخته است. 

حد, تعزیر, کفالت, فقه جزایی اسلام