حمید رضا صفاکیش - استادیار گروه تاریخ و باستانشناسی، دانشگاه آزاد، واحد تهران مرکز
فروغ یزدانی - فروغ یزدانی دانشجوی دکتری تاریخ ایران بعد از اسلام دانشگاه آزاد، واحد تهران مرکز

دورهی شاه عباس صفوی را به جرئت میتوان عصر طلایی صنعت ـ هنر پارچهبافی در ایران دانست. وی در زمان حکومت خود با حمایت از هنرمندان و دعوت از آنها برای توسعهی کارگاههای بافندگی در شهرهای مختلف نظیر اصفهان، یزد، کاشان و قم، موجبات رشد و تکامل پارچهبافی ایران را بیشازپیش فراهم نمود. در این دوره، همکاری نقاشان و نساجان موجب بهوجود آمدن پارچههایی نظیر زریبافت، سیمبافت، مخمل، قلمکار و غیره شد که در فن نساجی شاهکار بهشمار میروند. دو سبک معروف در بافندگی دورهی صفوی، یکی به رهبری خواجه غیاثالدین نقشبند یزدی و دیگری به اهتمام رضا عباسی شکل گرفت. تحلیلها نشان میدهند که مهمترین امتیاز این دوره نسبت به دورههای دیگر قرابت زیاد هنر نقاشی با صنعت بافندگی و تغییر در طراحی نقوش نسبت به دورههای قبل است. بر این اساس، این پژوهش که هدف آن کاربردی و از نظر روش توصیفی- تحلیلی است، سعی دارد ضمن مطالعه تعدادی از نمونههای برجایمانده، با استفاده از منابع تاریخی، علل توسعهی پارچهبافی در این دوره، مشخصههای پارچهبافی و ویژگیهای آنها را مورد پژوهش و بررسی قرار دهد.  

عصر طلایی بافندگی ایران, پارچههای دوره صفوی, شاه عباس, غیاثالدین نقشبند, هنر نساجی