زهرا میراشه - دانشجوی دکتری باستانشناسی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم تحقیقات، تهران، ایران
کمال الدین نیکنامی - استاد گروه باستانشناسی دانشگاه تهران
بهمن فیروزمندی - استاد گروه باستانشناسی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکز

با توجه به نوع اقلیم و رونق کشاورزی دشت شوشان، به نظر میآید که سیستم اقتصادی دورهی آغاز ایلامی شبیه به جوامع فئودالی است. در چنین سیستمهایی، دولت خانسالار محلی همچنین قدرت موازی مذهبی بخش وسیعی از منابع سرمایه، مانند زمین و آب را در اختیار دارند. اما شواهدی موجود است که بهرهبرداری بخشی از این منابع سرمایه به اشخاص دیگر اعطا شده است. در ابتدای بعضی از متون این دوره علائمی وجود دارد که مفهوم مشخصی ندارند، اکثر پژوهشگران آنها را نمادی برای بنگاههای اقتصادی میدانند، بنگاههایی که بهنوعی سیستم تولید، توزیع، خدمات و حتی تجارت تا حدودی وابسته به آنها بوده است. بر روی بعضی از این متون، اسناد حسابرسی وجود دارد که ارقام بسیار بالایی را نشان میدهد؛ که نشاندهنده شواهد و نشانههایی برای فعالیتهای اقتصادی است که بهوسیلهی موسسات اقتصادی فوقالذکر انجام میشده است. این نهادها به احتمال زیاد موازی با حکومت آغاز ایلامی و البته تحت کنترل و مدیریت آن، بخشی از اقتصاد دورهی آغاز ایلامی را هماهنگ میکردهاند. در این مقاله ابتدا متون الواح اقتصادی آغاز ایلامی و در نهایت شواهدی از فعالیت بنگاههای اقتصادی مورد بررسی قرار خواهند گرفت.

اقتصاد, الواح اقتصادی, آغاز ایلامی, بنگاههای اقتصادی, دشت شوشان