عبدالوحید اکرامی - دبیر زبان وادبیات فارسی شهرستان راسک

روح یا روح پرستی نوعی مذهب ابتدائی است، یا ابتدائی ترین مذهب عالم است. روح پرسـتی بـه ایــن معنــی اســت کــه قبائــل ابتــدائی بــه وجــود ارواح نــامرئی خاصــی معتقــد بودنــد. اولــین خصوصیات این ارواح این اسـت کـه دارای شخصـیت انسـانی هسـتند، آگـاهی دارنـد، اراده دارند، کینه دارند، نفرت و عشق و محبت دارند، خدمت یا خیانت میکنند، شومند یا مقدس و خیرند یا شر. اینها همه صفات انسان است کـه بـه ارواح داده شـده اسـت. ایـن ارواح، کـه ارواح انسانی هستند انسان را زندگی و حیات و حرکت می بخشند. دومین خصوصـیت روح، ماندگاری آن است.در اشعار مولانا، به ویژه در غزلیات شـمس تبریـزی، نمـودی از آنیمیسـم ملاحظه میشود که حاصل ترکیب زنده انگاری روح شمس و جاندارپنداری طبیعت و جهان است. در این پژوهش ضمن تفکیک اشکال گوناگون آنیمیسم در غزلیات شمس بـه شـرح وتفسیر آن می پردازیم.

عرفان اسلامی، مولوی، غزلیات شمس، شمس تبریزی، آنیمیسم، جاندارپنداری.