عبدالرضا احمدی - استادیار دانشکده کشاورزی دانشگاه لرستان
جمشید نظری عالم - دانشجوی دکتری زراعت، دانشکده کشاورزی دانشگاه لرستان

به منظور ارزیابی تاثیر کودهای شیمیایی و بیولوژیکی بر عملکرد گل زعفران، آزمایشی به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در شهرستان سلسله از توابع استان لرستان در سال زراعی ۹۲-۱۳۹۱ اجرا شد. دو تراکم (۴ و ۵ تن بنه در هکتار) و ۴ تیمار کودی شامل شاهد (بدون مصرف کود)، کود بیولوژیک نیتروکسین، کود کامل (نیتروژن، فسفر و پتاسیم) و تیمار تلفیقی کود بیولوژیک نیتروکسین+کود کامل به عنوان تیمار مدنظر قرار گرفتند. نتایج نشان داد که تراکم بوته اثر معنی داری (۰۵/۰p≤) بر تعداد گل، وزن خشک گل و کلاله زعفران داشت. افزایش تراکم بوته از ۴ به ۵ تن بنه در هکتار باعث ۴۳/۴۸ درصد افزایش تعداد گل، ۵/۸۷ درصد افزایش وزن خشک گل و ۰۶/۸۲ درصد افزایش وزن خشک کلاله در واحد سطح شد؛ به طوری که بیشترین میزان وزن خشک کلاله (بیش از ۳۰ کیلوگرم در هکتار) به تراکم ۵ تن بنه در هکتار تعلق داشت. همچنین اثر تیمارهای کودی بر تعداد گل، وزن خشک گل، کلاله و بنه معنی دار (۰۵/۰p≤) بود. در بین تیمارهای کودی، اثر تیمار تلفیقی مصرف کود کامل+ نیتروکسین بر تعداد گل، وزن خشک گل، وزن خشک کلاله (با بیش از ۳ گرم در مترمربع) در مقایسه با شاهد قابل ملاحظه بود. نتایج اثر متقابل بین کود و تراکم نشان داد که بیشترین وزن خشک گل و کلاله در تراکم ۵ تن بنه در هکتار و تیمار کود نیتروکسین+کود کامل به دست آمد. به طور کلی، نتیجه گیری می شود که با کاربرد کودهای زیستی و کامل، عملکرد کمی گیاه زعفران افزایش یافت، همچنین با کاربرد کود نیتروکسین می توان مصرف کودهای شیمیایی را کاهش داد که حرکتی در راستای کشاورزی پایدار و کاهش آلودگی های زیست محیطی محسوب می شود.

آلودگی زیست محیطی, نیتروکسین, بنه, وزن خشک کلاله