شبیه سازی سیلاب با استفاده از مدل های آبنمود واحد لحظه ای تبدیل لاپلاس و H۲U-Nash (مطالعه موردی: حوزه آبخیز جونقان)

بدون تحلیل دقیق داده های بارش-رواناب مشاهده ای، مدیریت جامع حوزه های آبخیز جهت پیش بینی وقوع سیلاب و کاهش خطرات ناشی از آن موجب هدر رفت سرمایه و عدم ایجاد توسعه پایدار خواهد شد. کاربردی ترین مدل جهت شبیه سازی فرآیند بارش-رواناب، مدل آبنمود واحد می باشد که با توجه به نقص کمی و کیفی آمار ایستگاه های هیدرومتری، ضرورت استفاده از روش های مصنوعی تهیه آن و به ویژه آبنمود واحد لحظه ای به دلیل حذف محدودیت های بارش مشهود می باشد. با توجه به عدم وجود مطالعه در مورد تعیین کارایی مدل های آبنمود واحد لحظه ای تبدیل لاپلاس و H۲U-Nash در کشور ایران، پژوهش حاضر در حوزه آبخیز جونقان از زیر حوزه های کارون شمالی انجام شد. مدل تبدیل لاپلاس با استفاده از باران موثر و زمان تاخیر و مدل H۲U-Nash به کمک گشتاورهای اول و دوم باران موثر و رواناب مستقیم اجرا گردید. میانگین مطلق خطای نسبی سیلاب مستخرج از مدل های H۲U-Nash و تبدیل لاپلاس به ترتیب برابر ۲۵/۰ و ۴۲/۰ به دست آمد که مقایسه ظاهری و ضریب کارایی Nash-Sutcliffe نیز اولویت مدل H۲U-Nash نسبت به مدل تبدیل لاپلاس را تایید می کنند. قابل توجه است که هر دو مدل به ترتیب زمان پایه، زمان تا اوج، حجم و دبی اوج آبنمودهای مشاهده ای را با دقت بیشتری شبیه سازی نمودند.

Keywords:

Instantaneous unit hydrograph , Laplace transform , H۲U-Nash , Jooneghan. , آبنمود واحد لحظه ای , تبدیل لاپلاس , H۲U-Nash , جونقان