میترا امینی - Dept. of Soil Scie.Agric. College, Univ. of Guilan, Guilan, Iran.
اکبر فرقانی - Dept. of Soil Scie.Agric. College, Univ. of Guilan, Guilan, Iran.

هر گونه تغییر در ویژگی های هوا، خاک، آب و مواد غذایی که اثر نامطلوبی بر سلامت محیط زیست، فعالیت های بشر و سایر جانداران داشته باشد، آلودگی نامیده می شود. جذب فلزات سنگین از خاک توسط گیاهان بستگی به نوع و غلظت فلزات موجود در خاک، دستیابی زیستی عناصر و نوع گونه گیاهی دارد. زمین آمار از جمله روش های سریع و کم هزینه برای تعیین میزان آلودگی و تهیه نقشه های مربوطه است. این تحقیق با هدف تعیین وضعیت آلودگی خاک ها و برگ درختان چنار، تخمین و پهنه بندی فلزات سرب و کادمیوم در سطح شهر رشت به کمک روش زمین آمار انجام شد. برای نیل به این هدف ۱۲۶ نمونه مرکب از خاک سطحی (صفر تا ۳۰ سانتی متری) و ۷۶ نمونه برگ از درختان چنار از خیابان های شهر جمع آوری شدو پس از آماده سازی نمونه ها، غلظت کل عناصر سرب و کادمیوم در خاک ها و برگ ها توسط دستگاه جذب اتمی تعیین و درصد ذرات رس، سیلت و شن، درصد ماده آلی و pH خاک ها اندازه گیری شد. میانگین غلظت های به دست آمده برای عناصر مورد مطالعه بر حسب میلی گرم بر کیلوگرم برای سرب خاک، کادمیوم خاک و سرب گیاه به ترتیب ۶۲/۸۶، ۶/۰ و ۹۹/۸ می باشد. نتایج نشان داد که ۳/۳۳ درصد از داده های سرب خاک بالاتر از حد سمیت و در مورد سرب گیاه نیز اکثر داده ها به جز دو مورد از حد سمیت تجاوز کرده بودند و همچنین مقادیر کادمیوم خاک پایین تر از حد سمیت می باشند.تغییر نمای تجربی با استفاده از مدل کروی مدل سازی شدند. برای سرب ، کادمیوم خاک، سرب گیاه و pH مدل کروی به روش سعی و خطا در نرم افزار ۵.۱GS+برازش داده شد. سپس با توجه به ساختار مکانی آن، از تخمین گر کریجینگ و IDW جهت درون یابی استفاده شد و نقشه تخمین توسط نرم افزارهای Arc GIS ۹.۲ ترسیم شد.

Geostatistic, Heavy metals, Variogram, Interpolation, Rasht., زمین آمار, فلزات سنگین, تغییر نما, درون یابی, رشت