حمیدرضا اولیایی - Yasouj Univ., Yasouj, Iran.
صفورا حیدرماه - Yasouj Univ., Yasouj, Iran.
ابراهیم ادهمی - Yasouj Univ., Yasouj, Iran.
مهدی نجفی قیری - Shiraz Univ., Darab, Iran.

سرعت آزادسازی پتاسیم غیرتبادلی از خاک ها می تواند وضعیت حاصلخیزی پتاسیم را تحت تاثیر قرار دهد. در این مطالعه سینتیک آزادسازی پتاسیم توسط عصاره گیری متوالی با کلرید کلسیم ۰۱/۰ مولار در ۱۲ نمونه خاک سطحی استان کهگیلویه بررسی گردید. نتایج نشان داد که مقدار پتاسیم غیرتبادلی آزاد شده در پایان آزمایش در دامنه ی ۹/۸۹ تا ۹/۴۶۰ میلی گرم بر کیلوگرم (میانگین ۴/۱۹۵) بوده است. مقادیر کربنات کلسیم، پتاسیم غیرتبادلی، ظرفیت تبادل کاتیونی و میزان کانی میکا از عوامل موثر بر آزادسازی پتاسیم در خاک های مورد مطالعه می باشند. بیشترین آزادسازی پتاسیم در خاک های آلفی سولز رخ داد که علت اصلی آن احتمالا وجود مقادیر زیادتر رس و کانی میکا می باشد. به طور کلی آزادسازی پتاسیم از خاک ها بر اساس تکامل آنها روند آلفی سولز> اینسپتی سولز> انتی-سولز را نشان داد. داده های حاصل از مطالعات با مدل های مختلف سینتیکی برازش داده شد و براساس آن معادلات الوویچ، تابع توانی و پارابولیک آزاد شدن پتاسیم از خاک های منطقه را به نحو قابل قبولی توصیف نمودند. انطباق داده های سینتیکی با این معادلات نشان می دهد که آزادسازی پتاسیم غیرتبادلی از خاک های منطقه توسط فرآیند پخشیدگی کنترل می شود.

Potassium release, Clay mineral, CaCl۲, Kinetics equations., آزادسازی پتاسیم, کانی رسی, کلرید کلسیم, معادلات سینتیکی