بررسی تغییرات مکانی شوری و قلیائیت آب های زیرزمینی استان اصفهان با استفاده از زمین آمار

کاهش مداوم کیفیت آب زیرزمینی برای فعالیت های مختلف کشاورزی در مناطق پهناور خشک و نیمه خشک به یک نگرانی اساسی مبدل شده است. بنابراین پهنه بندی کیفیت آب زیرزمینی در یک مقیاس کلان در مدیریت اراضی امری ضروری می باشد. هدف مطالعه حاضر پهنه بندی توزیع مکانی دو شاخص مهم کیفیت آب زیرزمینی شامل EC و SAR با استفاده از تکنیک های زمین آمار در استان اصفهان می باشد. تکنیک های زمین آمار مختلف مانند کریجینگ، IDW و RBF بر داده های ۵۴۰ حلقه چاه اعمال و نقشه پیوسته EC و SAR در محیط نرم افزار ArcGIS ۹.۳ تهیه گردید. مطابق نتایج، از میان روش های مختلف، روش کریجینگ با مدل واریوگرامی دایره ای بهترین عملکرد و کمترین خطا را نشان داد. بنابراین، نقشه های تولید شده این روش براساس روش تقسیم بندی کیفیت آب ویل کاکس مورد طبقه بندی قرار گرفت. نتایج نشان داد که EC بین ۲/۳۹۲ میکروموس بر سانتی متر در غرب استان تا ۶/۱۷۹۱۷ در مناطق شمال و شرق منطقه مطالعاتی متغیر است. حداکثر و حداقل شاخص SAR نیز برای شهرستان های خور و بیابانک و سمیرم به ترتیب بین ۹/۳۸ تا ۱۳/۰ تخمین زده شد. مطابق روش ویل کاکس، ۱۳/۱۲ % از آب های زیرزمینی استان به عنوان کلاس خوب، ۱۶% متوسط، ۵/۱۷% نامناسب و ۳۵/۵۴% به عنوان کلاس غیرقابل استفاده طبقه بندی گردید. به طور کلی، کیفیت آب زیرزمینی استان اصفهان از لحاظ کشاورزی، از جنوب به شمال و هم چنین از غرب به شرق مخصوصا در پلایا (اراضی فاقد کشاورزی) که کلاس کیفیت آب غیرقابل استفاده غالب است کاهش می یابد.

Keywords:

Geostatistical techniques , GIS , Variogram models , Groundwater quality. , تکنیک های زمین آمار , سیستم اطلاعات جغرافیایی , مدل های واریوگرامی , کیفیت آب زیرزمینی