ارزیابی سیستم های آبیاری قطره ای سطحی و زیر سطحی بر عملکرد پنبه در ارزوئیه استان کرمان

یکی از راه های استفاده بهینه از آب، به کارگیری روش های مدرن آبیاری از جمله آبیاری قطره ای نواری است. در این تحقیق به منظور ارزیابی سیستم های آبیاری قطره ای سطحی و زیر سطحی بر عملکرد پنبه، آزمایشی به صورت کرت های خرد شده و در قالب طرح بلوک های کاملا تصادفی با سه تکرار در مزرعه مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی ارزوئیه واقع در استان کرمان در سال ۱۳۸۹ اجرا گردید. تیمارها شامل سه سطح آبیاری۱۰۰، ۸۰ و ۶۰ درصد نیاز آبی به عنوان عامل اصلی و دو سیستم آبیاری قطرهای سطحی و زیر سطحی به عنوان عامل فرعی می باشند. میزان صرفه جویی در آب مصرفی دو تیمار ۶۰ و ۸۰ درصد نیاز آبی نسبت به تیمار ۱۰۰ درصد نیاز آبی، به ترتیب به میزان ۳۲۰۰ و ۱۵۰۰ مترمکعب در هکتار می باشد. نتایج تحقیق نشان می دهد که عملکرد محصول ناشی از اعمال تیمارهای ۶۰ و ۸۰ درصد نیاز آبی نسبت به تیمار ۱۰۰ درصد نیاز آبی، به ترتیب به میزان ۲/۳۷ و ۶/۱۵ درصد کاهش وکارایی مصرف آب در دو تیمار مذکور به ترتیب ۸/۳ درصد کاهش و ۷/۰ درصد افزایش دارد. هم چنین عملکرد محصول و کارایی مصرف آب ناشی از اعمال تیمار سیستم آبیاری قطره ای زیرسطحی نسبت به سیستم آبیاری قطره ای سطحی به-ترتیب به میزان ۱۱ و ۳/۱۱درصد افزایش داشت. علاوه بر این نسبت منفعت به هزینه سیستم آبیاری قطره ای زیرسطحی در حدود ۸ درصد نسبت به سیستم آبیاری قطره ای سطحی کمتر می باشد. با توجه به نتایج به دست آمده، استفاده از سیستم آبیاری قطره ای زیرسطحی در قالب تیمار ۸۰ درصد نیاز آبی در کشت پنبه در منطقه ارزوئیه استان کرمان می تواند راهکاری مناسب برای صرفه جویی در مصرف آب و افزایش کارایی مصرف آب در دوره های خشک سالی باشد.

Keywords:

Drip irrigation , Cotton yield , Water use efficiency , Orzoueyeh. , آبیاری قطره ای , عملکرد پنبه , کارایی مصرف آب , ارزوئیه