ارزیابی مدل DSSAT v۴.۵ به منظور شبیه سازی آبشویی نیترات در مزرعه ذرت در سطوح مختلف آب و کود نیتروژنی

یکی از مهم ترین عوامل آلودگی منابع آب، مصرف کودهای نیتروژنی در بخش کشاورزی است. مدل های گیاهی با قابلیت شبیه سازی آبشویی نیترات و تعیین سرنوشت نیتروژن در گیاه و خاک برای مدیریت کاهش آلودگی نیترات در آب های سطحی و زیر زمینی بسیار مفید می باشند. مدل نیتروژن- خاک (Soil-Nitrogen-Balance) از بسته نرم افزاری DSSAT قابلیت شبیه سازی سرنوشت نیتروژن در خاک و گیاه را دارد. هدف از انجام این تحقیق ارزیابی مدل DSSAT برای آبشویی نیترات از عمق توسعه ریشه ذرت رقم سینگل کراس ۷۰۴ و برداشت نیتروژن گیاه در سطوح مختلف نیتروژن و آب مصرفی است. طرح آزمایشی شامل سه سطح کود نیتروژنی شامل صفر، ۱۵۰ و ۲۰۰ کیلوگرم نیتروژن در هکتار و چهار سطح آب کاربردی شامل ۰.۷SMD (Soil moisture depletion)، ۰.۸۵SMD، ۱.۰SMD و ۱.۱۳SMD بود که در سه تکرار اجرا شد. آبشویی نیتروژن نیتراتی از عمق ۶۰ سانتی متری در طی دوره رشد در ۳۶ کرت آزمایشی به وسیله دستگاه مکش رطوبت خاک (Ceramic Suction Cups, CSC) اندازه گیری گردید. پس از واسنجی مدل، با استفاده از داده های مزرعه ای مدول نیتروژن مدل ارزیابی گردید. چهار شاخص آماری راندمان مدل، میانگین انحراف، ضریب تبیین و شاخص توافق برای بررسی دقت مدل در شبیه-سازی آبشویی نیتروژن نیتراتی از عمق ۶۰ سانتی متر استفاده شد. مقایسه شاخص های آماری در هر تیمار نشان داد که دقت مدل در سطح آبیاری کامل (W۳) و همین طور در سطح بیش آبیاری (W۴) با افزایش کود نیتروژنی کاربردی، افزایش یافت. در تیمارهای کم آبیاری مدل مقدار تلفات نیترات را برابر مقدار واقعی (صفر) شبیه سازی نمود. بنابر نتایج، مدل با دقت قابل قبولی قادر به شبیه سازی آبشویی نیتروژن نیتراتی از زیر عمق توسعه ریشه در سطوح مختلف آب و کود نیتروژنی است.

Keywords:

Leaching , Nitrate-nitrogen , Nitrogen fertilizer and CMS-CERES-Maize model , آبشویی , نیتروژن نیتراتی , کود نیتروژنی و مدل CSM-CERES-Maize