مطالعه کانی شناسی رس و نیز میکرومورفولوژی حفرات خاک های غرب استان گلستان و نقش آنها در درجه فراهمی پتاسیم

مطالعات صورت گرفته در برخی خاک های غرب استان گلستان نشان دادند که علی رغم افزایش بارندگی و حضور کانی های با ظرفیت تبادلی کاتیونی بالا، مقدار پتاسیم قابل عصاره گیری با استات آمونیوم افزایش نیافت. برای دست یابی به عوامل موثر در کاهش این مقدار، به بررسی دقیق کانی شناسی و میکرومورفولوژی حفرات خاک های مورد مطالعه پرداخته شد. از هر افق خاک این مناطق، ۲۰ نمونه دست خورده و دست نخورده، جهت بررسی ویژگی های فیزیکوشیمیائی، کانی شناسی و مطالعات میکرومورفولوژی جمع آوری شد. ۴ خاکرخ منتخب به ترتیب عبارت بودند از Gypsic Aquisalids، Haploxerepts Typic، Typic Calcixerolls و Typic Hapludalfs. بررسی ها نشان دادند علاوه بر مقدار و نوع کانی رسی، حفرات از لحاظ تاثیرشان بر توسعه ریشه و انتقال آب و یون های محلول، می توانند بر میزان در دسترس قرار دادن پتاسیم قابل جذب گیاهان موثر باشند. مقدار مناسب رس و غالب بودن کانی اسمکتیت در خاک مالی سولز و نیز فراوانی حفرات بیشتر و غالب بودن حفرات نوع کانال، سبب افزایش مقدار پتاسیم قابل استفاده در این خاک شده است. حال آن که مقدار رس کمتر، وجود کانی هیدروکسی بین لایه ای اسمکتیت، زه کشی ضعیف خاک و احیای آهن (III) کانی اسمکتیت در خاک اینسپتی سولز و هم چنین فراوانی نسبتا کمتر حفرات، سبب شده کمترین میزان پتاسیم قابل استفاده در این خاک دیده شود.

Keywords:

Clay minerals , Micromorphology , Potassium adsorption , Porosity , Image analysis. , کانی شناسی , میکرومورفولوژی , جذب پتاسیم , تخلخل , آنالیز تصویر