مهدی نوروزی
حسن رمضان پور

سیلاب و آتش سوزی از جمله رخدادهایی است که به طور متناوب بخش هایی از جنگل های شمال ایران را تحت تاثیر قرار می دهد. این رخدادها می تواند اثرات نامطلوبی بر ویژگی ها و کیفیت خاک بگذارد. این پژوهش به منظور بررسی اثرات سیلاب و آتش سوزی بر برخی از ویژگی های خاک جنگل لاکان در استان گیلان انجام شد. نمونه های خاک از سه عمق ۳-۰، ۶-۳ و ۹-۶ سانتی متری سطح خاک با سه تکرار از مناطق تحت تاثیر سیلاب، سوخته و شاهد جمع آوری شد. نتایج نشان داد که در خاک سیلابی، مقدار رس، سیلت، pH، سدیم و پتاسیم (در همه عمق ها)، مقدار کربن آلی و نیتروژن (در عمق دوم و سوم) به طور معنی داری افزایش یافت ولی مقدار شن به طور معنی داری در مقایسه با خاک شاهد کاهش یافت. در خاک های سوخته، مقدار pH (در عمق های اول و دوم)، مقادیر پتاسیم و فسفر (در عمق اول) به طور معنی داری افزایش و مقادیر رس، کربن آلی و نیتروژن (در عمق اول) به طور معنی داری در مقایسه با خاک شاهد کاهش یافت. مقایسه ظرفیت نگهداری رطوبت خاک نیز نشان داد که خاک های سیلابی و سوخته به ترتیب بیشترین و کمترین مقدار رطوبت خاک را در مکش های مختلف داشتند که می تواند در ارتباط با تغییرات رس و ماده آلی باشد. نتایج آزمون WDPT نیز وجود پدیده آبگریزی را تنها در عمق اول خاک سوخته نشان داد. به طور کلی، دو پدیده سیلاب و آتش سوزی باعث تغییرات فیزیکی و شیمیایی قابل ملاحظه ای در خاک شد.

Fire, Water repellency, Flooding soils, Soil water retention capacity., آتش سوزی، آبگریزی، خاک سیلابی، ظرفیت نگهداری رطوبت خاک