مریم نوابیان
محبوبه آقاجانی

رودخانه سفیدرود به عنوان مهم ترین منبع آب آبیاری استان گیلان، در اثر کاهش حجم مخزن سد سفیدرود، افزایش برداشت از سرشاخه ها، خشک سالی های پیاپی و ورود پسماندهای مختلف به رودخانه، دچار روند افزایش شوری و کاهش دبی شده است. این تحقیق، با استفاده از مدل شبیه سازی- بهینه سازی، عمق و دوره تناوبی آبیاری را متناسب با مقاومت مراحل مختلف رشد برنج به شوری به گونه ای تعیین می نماید که حداقل کاهش عملکرد ایجاد شود. مدل شبیه ساز SWAP پس از واسنجی برای شبیه سازی مراحل رشد گیاه برنج رقم هاشمی استفاده شد. براساس نتایج مدل شبیه سازی- بهینه سازی، مدیریت بهینه آبیاری متناوب با آب شور و شیرین، آبیاری با دوره تناوب ۸ روز و شوری ۷۴۷/۰ دسی زیمنس بر متر در مرحله حساس زایشی و ۳۶/۳ دسی زیمنس بر متر در مراحل نسبتا مقاوم استقرار، پنجه زنی و رسیدگی به دست آمد. هم چنین بر طبق نتایج، رژیم آبیاری با عمق آب آبیاری ۵، ۳، ۳ و ۱ سانتی متر به ترتیب در مراحل استقرار، پنجه زنی، زایشی و رسیدگی پیشنهاد می گردد. مقایسه مدیریت های آبیاری با آب شور به تناسب مقاومت مراحل رشد با آبیاری با شوری ثابت در طول دوره رشد نشان داد که مدیریت آبیاری براساس مقاومت مراحل مختلف رشد به شوری سبب بهبود ۲۴-۱۹ درصدی عملکرد محصول برنج می شود.

Optimization of irrigation regime, SWAP model, Intermittent management with fresh and saline water, Resistance of growth stages to salinity., بهینه یابی رژیم آبیاری، مدل SWAP، مدیریت تناوبی با آب شور و شیرین، مقاومت مراحل رشد به شوری