ارزیابی کارآیی سه گیاه شورپسند در کاهش سدیم تبادلی (ESP) و آلودگی کادمیمی و سربی خاک

آلودگی خاک با فلزات سنگین از جمله کادمیم و سرب از نگرانی های جدی به شمار می رود. هدف از این مطالعه، ارزیابی کارآیی سه گیاه آتریپلکس (Atriplex verucifera)، سالیکورنیا (Salicornia europaea) و سلمه تره (Chenopodium album) در کاهش سدیم تبادلی و آلودگی کادمیم و سرب خاک در دو خاک با ویژگی های متفاوت بود. دو نمونه خاک، یکی شور- سدیمی-آهکی (۱S) و دیگری آهکی (۲S) انتخاب گردید. سپس غلظت های مختلف سرب و کادمیم به خاک افزوده شد. خاک ها پس از آلوده شدن، نزدیک هفت ماه تحت تیمار تر و خشک شدن قرار گرفتند. سپس بذرهای گیاهان ذکر شده در گلدان های حاوی خاک های آلوده در تیمارهای فوق و هم چنین تیمارهای شاهد (بدون آلودگی سرب یا کادمیم) کشت شدند. پس از طی دوره رشد، عملکرد گیاهان و غلظت سرب، کادمیم و سدیم خاک و گیاه در تیمارهای مختلف اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که سالیکورنیا بالاترین انباشت کادمیم و سالیکورنیا و آتریپلکس بالاترین انباشت سرب را تحت شرایط نامطلوب خاک های شور- سدیمی داشتند. درحالی که سلمه تره و آتریپلکس بردباری بالایی به کادمیم در خاک معمولی داشتند. هم چنین کاشت این گیاهان موجب کاهش چشمگیرESP خاک ۱S شد. سالیکورنیا با کمترین کاهش عملکرد نسبی، بردبارترین گیاه نسبت به شوری و آلودگی سرب و کادمیم در بین گیاهان مورد مطالعه شناخته شد. شناسایی عوامل پیچیده گیاهی و خاکی (شوری- سدیمی و غلظت فلز در خاک) تاثیرگذار بر کنترل غلظت فلز در این گیاهان، به طراحی فناوری گیاه پالایی در مناطق خشک و متاثر از نمک کمک خواهد کرد.

Keywords:

Atriplex , Salicornia , Lead (Pb) , Chenopodium Album , Cadmium (Cd) , halophyte plants , آتریپلکس , سالیکورنیا , سرب (Pb) , سلمه تره , کادمیم (Cd) , گیاهان شورپسند