اثر علف کش ارادیکان بر کربن و نیتروژن توده زنده میکروبی و فعالیت اوره آز و آریل سولفاتاز در یک خاک آهکی تحت شرایط مزرعه ای

مصرف علف کش ها می تواند جمعیت و فعالیت ریزجانداران خاکزی را تغییر دهد، از این رو بر واکنش های بیـوشیمیایی خاک نیز تاثیرگذار هستند و معمولا حاصل خیزی خاک و رشد گیاه به تبع آن تغییر می یابد. هدف این تحقیق ارزیابی تاثیر سطوح مختلف علف کش ارادیکان بر کربن و نیتروژن توده زنده میکروبی و نسبت آنها و نیز بررسی روند فعالیت آنزیم های اوره آز و آریل سولفاتاز تحت شرایط مزرعه ای بود. در این آزمایش، سطوح ۶ و ۹ لیتر در هکتار ارادیکان در خاک های تحت کشت ذرت و بدون کشت به صورت کرت های خرد شده و در قالب طرح پایه بلوک های کاملا تصادفی با سه تکرار به یک خاک آهکی اضافه شد. کربن و نیتروژن توده زنده میکروبی طی دو مرحله (روزهای ۳۰ و۹۰ پس از کشت) و فعالیت آنزیم های اوره آز و آریل سولفاتاز در روزهای ۳۰، ۶۰ و ۹۰ پس از شروع آزمایش اندازه گیری شد. نتایج نشان داد در محیط کشت ذرت با افزایش سطح ارادیکان کربن توده زنده میکروبی در تیمارهای ۶ و ۹ لیتر در هکتار (بین ۱۲ تا ۱۱۶ درصد)، نیتروژن توده زنده میکروبی (به طور متوسط حدود ۵۰ درصد) و نسبت کربن به نیتروژن توده زنده میکروبی (بین ۲۶ تا ۱۱۵ درصد) در مقایسه با شاهد افزایش پیدا کرد. فعالیت اوره آز در مرحله اول نمونه برداری در هر دو محیط در سطح ۶ لیتر در هکتار حدود ۵۰ درصد کاهش و در سطح ۹ لیتر در هکتار به ترتیب ۳ و ۱۳۷ درصد نسبت به شاهد در محیط کشت شده و کشت نشده افزایش پیدا نمود. با این وجود، در مرحله دوم تفاوت چندانی در فعالیت این آنزیم بین تیمارهای مختلف دیده نشد و در مرحله سوم فعالیت آن در بین تیمارهای مختلف در نوسان بود. این در حالی است که فعالیت آنزیم آریل سولفاتاز نیز در خاک تحت کشت ذرت در هر سه مرحله با افزایش سطح سم کاهش (در دامنه ۳۰-۵۰ درصد در سطح ۹ لیتر در هکتار) پیدا کرد و در خاک بدون کشت ذرت از روند خاصی پیروی نکرد. به طور خلاصه، نتایج این تحقیق نشان داد مصرف علف کش ارادیکان می تواند باعث هم کاهش و هم افزایش توده زنده و فعالیت های آنزیمی در خاک های آهکی تیمار شده با این علف کش شود ولی این تغییرات به سطح مصرف ارادیکان، زمان سپری شده پس از مصرف آن و حضور یا عدم حضور گیاه بستگی دارد.

Keywords:

Eradican herbicide , Soil microorganisms , Biomass size , Enzyme activity , Plant influence , Corn , Rhizosphere effects , Dryland soils. , سم ارادیکان , ریزجانداران خاک , اندازه توده زنده , فعالیت آنزیمی , اثر گیاه , ذرت , اثر ریزوسفری , خاک های مناطق خشک و نیمه خشک