Z. Arabi زهرا عربی
M. Homaee مهدی همایی
M. E. Asadi محمد اسماعیل اسدی

در این پژوهش، آثار افزودن کی لیت طبیعی اسید سیتریک و کی لیت های مصنوعی HEDTA و EGTA در محلول کردن کادمیوم در خاک هایی که به طور مصنوعی آلوده شده اند و نیز توانایی آنها در افزایش پالایش گیاهی کادمیوم توسط گیاه تربچه (Raphanus sativus L.) از خانواده (Brassicaceae) با یکدیگر مقایسه و بررسی شد. این آزمایش با استفاده از یک طرح فاکتوریل در قالب بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. تیمارهای غلظت برای کادمیوم با استفاده از نمک کلرید کادمیوم دارای غلظت ۰، ۵، ۲۰، ۶۰ و ۱۰۰ میلی گرم در کیلوگرم خاک بودند. در پایان فصل رشد، کی لیت ها با غلظت های ۶، ۲۰ و ۲۰ (۱-mMkg) به ترتیب برایHEDTA، EGTA و اسید سیتریک به هر گلدان اضافه شدند. برای به دست آوردن شدت جذب آلاینده ها، ده روز پس از افزودن کی لیت ها از گیاهان و خاک گلدان ها نمونه برداری و غلظت کادمیوم در آنها اندازه گیری شد. در تمام تیمارها، کادمیوم محلول خاک در مقایسه با تیمار شاهد، بیشتر بوده است. مقادیر به دست آمده نشان داد که کی لیت های مصنوعی نسبت به اسید سیتریک که یک کی لیت طبیعی است حلالیت را بیشتر افزایش می دهد. در این میان HEDTA تاثیر بسیار مشهودتری بر افزایش حلالیت کادمیوم داشته است به طوری که غلظت کادمیوم محلول در خاک بعد از اضافه کردن HEDTA در غلظت های ۰، ۵، ۲۰، ۶۰، ۱۰۰ (۱-mgkg) به ترتیب ۰۵/۰، ۴۸/۳، ۲۲/۱۳، ۸/۳۳، ۸۲/۳۷ ( soil۱-mgkg) بوده است. برای تمام تیمارها با افزایش میزان کادمیوم خاک، غلظت کادمیوم در ریشه و اندام هوایی افزایش یافته است. میزان کادمیوم در اندام هوایی تربچه در مقایسه با ریشه بیشتر بوده که می‎تواند به دلیل زیست فراهمی بیشتر فلز و هم چنین حلالیت زیاد آن باشد. در تمام تیمارهایی که HEDTA به آنها اضافه شده میزان تجمع کادمیوم در ساقه و ریشه های تربچه بیشتر از سایر کی لیت هاست.

Cadmium, LMWOA, Phytoremediation, Radish, Synthetic chelators, اسیدهای آلی سبک طبیعی، پالایش گیاهی، تربچه، کادمیوم، کی لیت مصنوعی