غلامعلی امیدی اردلی
محمد جعفر بحرانی

سطوح مطلوب رطوبت و نیتروژن جهت دست یابی به عملکرد بالای محصولات زراعی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. به منظور بررسی تاثیر تنش خشکی، مقادیر و زمان های کاربرد نیتروژن بر عملکرد و اجزای عملکرد آفتابگردان (هیبرید یوروفلور (Helianthus annuus L. در مراحل مختلف رشد، آزمایشی دو ساله (۸۶-۱۳۸۵) در قالب طرح کرت‎های خرد شده فاکتوریل با چهار تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز (باجگاه) اجرا شد. تنش خشکی در سه سطح (بدون تنش، تنش در مراحل گل دهی و دانه بندی) به عنوان عامل اصلی و اثر فاکتوریل مقدار نیتروژن در سه سطح (۰، ۷۰ و ۱۴۰ کیلوگرم در هکتار) و زمان کاربرد نیتروژن در سه سطح (تقسیط مساوی نیتروژن در کاشت و به ساقه رفتن، کاشت و به طبق رفتن، و به ساقه و به طبق رفتن)، به عنوان عوامل فرعی بررسی شدند. تعداد دانه در طبق، وزن هزار دانه، عملکرد دانه، عملکرد روغن دانه و شاخص برداشت محاسبه شد. نتایج حاکی از تاثیر معنی دار تنش خشکی و مقدار نیتروژن بر عملکرد و اجزای عملکرد بود؛ ولی تاثیر زمان کاربرد نیتروژن و نیز برهمکنش تنش خشکی، مقدار و زمان کاربرد نیتروژن بر هیچ کدام از صفات معنی دار نبود. به طور کلی گیاه در مرحله گل دهی نسبت به تنش خشکی حساس تر بوده و نیز، کاربرد ۷۰ کیلوگرم نیتروژن در هکتار برای منطقه توصیه شده است.

Water stress, ۱۰۰۰-seed weight, Seed yield, Oil yield., تنش خشکی، وزن هزار دانه، عملکرد دانه، عملکرد روغن