حسین رضا شهبازی
علی اصغر صادقی
حسن فضائلی
غلام رضا رئیس علی
محمد چمنی

در این تحقیق، نمونه های باگاس نیشکر با مقادیر مختلف (صفر ،۱۰۰، ۲۰۰ و ۳۰۰ کیلوگری) توسط یک شتاب دهنده الکترونی مدل TT۲۰۰، جهت ارزیابی آثار پرتو الکترونی بر فراسنجه های تجزیه پذیری ماده خشک و الیاف نامحلول در شوینده های خنثی و اسیدی، پرتوتابی شدند. نمونه ها جهت تجزیه شیمیایی ابتدا خشک و سپس آسیاب شدند. فراسنجه های تجزیه پذیری شکمبه ای نمونه ها با روش کیسه های نایلونی در ۳ راس گاو فیستولا گذاری شده با وزن ۴۰۰ کیلوگرم در زمان های صفر، ۶، ۱۲، ۲۴، ۴۸، ۷۲ و ۹۶ ساعت اندازه گیری شد. داده های حاصل با مدل غیرخطی ارسکوف و مکدونالد جهت محاسبه فراسنجه های تجزیه پذیری ماده خشک و الیاف نامحلول در شوینده های خنثی و اسیدی برازش گردید. تجزیه آماری داده های مربوط به فراسنجه های مختلف تجزیه پذیری و تجزیه پذیری موثر با استفاده از نرم افزار SAS انجام شد. پس از تجزیه واریانس با استفاده از طرح آماری کاملا تصادفی، میانگین ها با آزمون جدید چند دامنه ای دانکن مورد مقایسه قرار گرفتند. با افزایش دز پرتوتابی الکترونی، بخش سریع تجزیه (a) ماده خشک و الیاف نامحلول در شوینده های خنثی و اسیدی به صورت خطی افزایش یافت. در حالی که بخش کند تجزیه (b) الیاف نامحلول در شوینده های خنثی و اسیدی و ثابت نرخ تجزیه پذیری (c) ماده خشک ابتدا کاهش و سپس افزایش یافت. تجزیه پذیری موثر ماده خشک و الیاف نامحلول در شوینده های خنثی و اسیدی با افزایش دز پرتوتابی به طور خطی افزایش یافت. پرتو الکترونی با دزهای ۱۰۰، ۲۰۰ و ۳۰۰ کیلوگری، تجزیه پذیری موثر ماده خشک و الیاف نامحلول در شوینده های خنثی و اسیدی را به ترتیب به مقدار ۷، ۱۱ و ۱۶ ۲، ۵ و ۷ ۳، ۷ و ۱۰ درصد در نرخ عبور ۵ درصد در ساعت (r) افزایش داد.

Electron irradiation, Sugarcane bagasse, Degradability parameters, Dry matter, neutral and acid detergent fiber., پرتوتابی الکترونی، باگاس نیشکر، فراسنجه های تجزیه پذیری، ماده خشک و الیاف نامحلول در شوینده های خنثی و اسیدی