ریزازدیادی خرما از طریق جنین زایی رویشی

خرما (.Phoenix dactylifera L) به صورت سنتی از طریق پاجوش تکثیر می شود. در این روش مشکلاتی مانند محدود بودن تعداد پاجوش ها، پرهزینه بودن و کند بودن دوران رشد آنها وجود دارد، بنابراین تکثیر از طریق روش های کشت بافت حائز اهمیت است. در این تحقیق برای بهینه سازی و تعیین بهترین ترکیب هورمونی و محیط کشت برای ریز ازدیادی در خرما از بافت مریستمی پاجوش های ۲ تا ۳ ساله ارقام کبکاب، استعمران، پیارم و برهی به عنوان ریزنمونه استفاده شد. ریزنمونه ها بعد از ضد عفونی درمحیط کشت MS حاوی مقادیر مختلف از ۲,۴-D, NAA و ۲ip به عنوان محیط کالوس زایی در تاریکی در دمای ۱±۲۷ درجه سانتی گراد قرار داده شدند. نتایج نشان داد که بیشترین و بهترین تحریک کالوس زایی برای ارقام مختلف در محیط کشت حاوی ۱۰۰ میلی گرم در لیتر ۲,۴-D ، ۲۰ میلی گرم در لیتر NAA و ۳ میلی گرم در لیتر ۲ip بوده است. رقم کبکاب نسبت به ارقام دیگر از واکنش بهتری (۲۵/۸۷ درصد) نسبت به محیط کشت کالوس زایی برخوردار بود. بعد از ازدیاد کالوس، به منظور القای جنین زایی ،کالوس ها وارد محیط کشت جنین زایی حاوی مقادیر مختلف BAP، کینیتین و NAA شدند. بهترین محیط کشت برای جنین زایی سوماتیکی حاوی ۲ میلی گرم در لیتر BAP، ۲ میلی گرم در لیتر کینیتین و ۱/۰ میلی گرم در لیتر NAA بود. ارقام کبکاب و استعمران نسبت به دو رقم دیگر از جنین زایی بالاتری برخوردار بودند. جنین های رویشی به منظور ریشه دار شدن در محیط MS بدون هورمون قرار داده شدند. گیاهچه های ریشه دار شده برای سازگار کردن در شرایط کنترل شده به گلدان و در نهایت به گلخانه منتقل شدند.

Keywords:

Callus , Somatic embryogenesis , Date palm , Meristem culture. , کالوس , جنین زایی رویشی , خرما , کشت مریستم