ارزیابی کمی خسارت بیماری نوک سفیدی برگ برنج ناشی از نماتود Aphelenchoides besseyi در شرایط گلخانه و میکروپلات

به منظور براورد میزان خسارت نماتود نوک سفیدی برگ برنج روی رقم علی کاظمی، پژوهشی طی سال های ۱۳۸۴ و ۱۳۸۵ در شرایط گلخانه و میکروپلات در موسسه تحقیقات برنج کشور انجام گرفت. برای اجرای این آزمون از پلات هایی به ابعاد ۵/۰*۱ مترمربع استفاده شد. مایه زنی نماتودها به کمک لوله های پلاستیکی در مرحله گیاهچه و با جمعیت های ۰، ۱۰۰، ۳۰۰، ۵۰۰، ۷۰۰ و ۹۰۰ نماتود به ازای هر گیاه انجام شد. ارزیابی خسارت در گلخانه در قالب طرح کاملا تصادفی و در میکروپلات با استفاده از طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار انجام گرفت. شاخص های مورد بررسی در این مطالعه، شامل توسعه علائم بیماری (تعداد بوته ها و برگ های آلوده)، میزان عملکرد و تراکم جمعیت نماتود در داخل بذر بودند. تجزیه واریانس داده ها نشانگر معنی دار بودن تفاوت تیمارها در پارامترهای مورد بررسی بود. حداقل جمعیت مورد نیاز برای ایجاد علائم و کاهش عملکرد در شرایط میکروپلات ۵۰۰ نماتود و در گلخانه ۳۰۰ نماتود بود. تحلیل رگرسیون داده های گلخانه و میکروپلات نشان داد که درصد کاهش عملکرد با جمعیت نماتود هم بستگی بالایی دارد ( و ). هم چنین هم بستگی بین درصد شدت علائم و جمعیت نماتود مثبت و در سطح احتمال پنج درصد معنی دار گردید ( و ). نتایج تحلیل رگرسیون منجر به ارائه معادله هایی شده است که از آنها میزان خسارت را می توان از روی جمعیت نماتود براورد نمود.

Keywords:

Loss assessment , Rice , White tip nematode , Aphelenchoides besseyi. , ارزیابی خسارت , برنج , نماتود نوک سفیدی , Aphelenchoides besseyi