سعید مرید
شهلا پایمزد

  استفاده از معرف های هواشناسی و به خصوص بارندگی از دیر باز برای پایش خشکسالی مد نظر بوده و روش های بسیاری در این خصوص ارائه شده است. اما علاوه بر آنها، معرف های هیدرولوژیکی نیز می توانند نقش مهمی را در بیان وضعیت خشکسالی داشته باشند. در این تحقیق، یکی از معدود روش های پایش هیدرولوژیکی خشکسالی به نام روش چانگ که مقیاس روزانه دارد، با تغییراتی برای ارزیابی چگونگی خشکسالی روزانه استان تهران مورد استفاده قرار گرفت و سپس با شاخص خشکسالی موثر ( Effective Drought Index ) (EDI) که تنها شاخص هواشناسی با مقیاس روزانه است، مقایسه شد. نتایج ضمن تایید قابلیت های روش چانگ و اهمیت دخالت معرف های هیدرولوژیکی در پایش خشکسالی، نشان می دهد که روش چانگ از حساسیت بیشتری به کمبود منابع آبی در شرایط خشکسالی برخوردار می باشد. به طوری که مقایسه دو روش طی سه سال ۷۸-۱۳۷۷ الی ۸۰-۱۳۷۹ حاکی از این است که ۱/۳۱ درصد ایام توسط چانگ خشکسالی "بسیار شدید" و شاخص خشکسالی موثر برای همین طبقه از خشکسالی رقم ۷/۳ درصد ایام را اعلام کرده است. به دلیل دخالت معرف هایی مانند ذخیره سدها و آب زیرزمینی، روش های هیدرولوژیکی همراه با شاخص های هواشناسی می توانند ترکیب اید آلی را در اعلام وضعیت خشکسالی ارائه دهند که در آن هم خشکسالی ناشی از کاهش نزولات و هم ناشی از مصرف بالا و سوء مدیریت قابل تفکیک باشد.

Hydrological drought montoring, Meteorological drought index, Truncation level, Tehran province, Chang method, Effective drought index., پایش خشکسالی هیدرولوژیکی، شاخص خشکسالی هواشناسی، سطح آستانه، استان تهران، روش چانگ، شاخص خشکسالی موثر