بررسی ویژگی های برگ و نسبت ریشه به ساقه در تداخل اندام های زیرزمینی و هوایی گندم زراعی ( Triticum aestivum ) و تراکم های مختلف یولاف وحشی ( Avena fatua )

تاثیر سه نوع تداخل(زیزمینی، هوایی و کامل ) بین گندم زراعی و یولاف وحشی روی ویژگی های برگ و نسبت ریشه به ساقه طی یک آزمایش گلدانی و در قالب طرح کاملا تصادفی در ایستگاه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز در سال زراعی ۱۳۸۶ مورد بررسی قرار گرفت. این آزمایش دارای چهار سطح رقابت (شاهد برای هر دو گیاه، تداخل کامل، تداخل ریشه و تداخل اندام هوایی گندم با یولاف وحشی) و چهار سطح تراکم یولاف وحشی (۲، ۴، ۶ و ۸ بوته در گلدان) در چهار تکرار بود. تاثیر تداخل کامل و تداخل ریشه ای روی گندم و یولاف وحشی به مراتب بیشتر از تداخل اندام هوایی بود. به طوری که در مورد گندم تداخل اندام هوایی کاهش معنی دار تعداد برگ در بوته را موجب شد ولی روی میزان کلروفیل و سطح برگ پرچم کاهش معنی داری را ایجاد نکرد اما تداخل کامل و ریشه ای باعث کاهش معنی دار در کلیه صفات مورد مطالعه گندم شدند. در یولاف وحشی نیز تداخل اندام هوایی موجب کاهش معنی دار تعداد برگ سطح برگ پرچم و میزان کلروفیل برگ پرچم یولاف وحشی شد ولی میزان این کاهش به مراتب کمتر از تداخل ریشه ای و تداخل کامل بود. در اکثر موارد تفاوت مشهودی بین تداخل ریشه ای و کامل در مورد دو گیاه گندم و یولاف وحشی مشاهده نشد.در کل می توان نتیجه گیری کرد که تداخل ریشه ها موجب افزایش قدرت رقابتی یولاف وحشی نسب به گندم و در نتیجه تشدید رقابت بر سر منابع مورد استفاده گردید. با بررسی منحنی های رگرسیونی مشاهده شد که با افزایش تراکم یولاف وحشی سرعت افت تعداد برگ در بوته گندم، سطح برگ پرچم و میزان کلروفیل برگ پرچم گندم کاهش می یابد. با افزایش تراکم یولاف وحشی و شدت یافتن رقابت نسبت ریشه به ساقه در گندم و یولاف وحشی افزایش یافت. این امر نشانگر حساسیت بیشتر اندام هوایی نسبت به سیستم ریشه ای در برابر رقابت است. میزان این نسبت در یولاف وحشی به مراتب بیشتر از گندم بود که دلیل آن قدرت بیشتر ریشه دهی یولاف وحشی نسبت به گندم است.

Keywords:

Leaf area , Chlorophyll content , Interference , Weed , Wild oat. , سطح برگ , میزان کلروفیل , تداخل , گندم , یولاف وحشی