سیروس قبادی
مرتضی خوشخوی
بدرالدین ابراهیم سیدطباطبایی

 انگور (.Vitis vinifera L) از گیاهان مهم باغی است که از طریق غیرجنسی تکثیر می شود. شناسایی ژنوتیپ های انگور معمولا بر اساس مشخصات تاک نگاری گیاه بالغ صورت می گیرد که تحت تاثیر شرایط محیط قراردارد. این نگرش تا حد نسبتا زیادی فاقد اعتبار و اطمینان است. با این رویکرد از نشانگر های مولکولی به عنوان روش های مکمل درتعیین تنوع و روابط ژنتیکی گیاهان باغی استفاده می شود. دراین پژوهش تنوع و روابط ژنتیکی بیست ژنوتیپ (رقم) انگور متعلق به گونه V. vinifera که در استان اصفهان کشت می شوند با استفاده از نشانگرهای RAPD مورد بررسی قرار گرفت. از تعداد ۵۰ آغازگر تصادفی ده نوکلئوتیدی تعداد ۲۴ آغازگر با الگوی نواری تکرارپذیر انتخاب و برای گروه بندی ژنوتیپ ها استفاده شد. از مجموع ۳۱۵ نوار تکثیری ۲۸۲ نوار چندشکل و۳۳ نوار تک شکل بودند. تعداد متوسط نوارها به ازاء هر آغازگر ۱۳ و دامنه قطعات تکثیری از ۳۰۰ تا ۳۰۰۰ جفت باز متغیر بود. گروه بندی ژنوتیپ ها به روش تجزیه خوشه ای وبا استفاده از الگوریتم ۱۹ ،UPGMAژنوتیپ را دریک گروه بزرگ با چهار زیر گروه و ژنوتیپ مادروبچه به دلیل فاصله ژنتیکی زیاد با بقیه ژنوتیپ ها دریک گروه جداگانه قرار داد. با توجه به معیارهای تاک نگاری، احتمال داده می شود که ژنوتیپ جدا شده متعلق به گونه های دیگر جنس Vitis باشد. نتایج این تحقیق نشان داد که تکنیک RAPD می تواند به عنوان یک روش مولکولی مناسب برای تعیین تنوع ژنتیکی، تجریه ژنومی و تعیین رابطه ژنتیکی ارقام انگور استفاده می شوند.

RAPD markers, Cultivar identification, Genetic diversity, Grapevine., RAPD، روابط ژنتیکی، تنوع ژنتیکی، شناسایی ارقام انگور