مهدی اسفندیاری
محمد سعید مصدق
رحیم اسلامی زاده

شپشک استرالیایی .Icerya purchasi Mask حشره ای پلی فاژ، با انتشار جهانی و از مخرب ترین آفات مرکبات است که علاوه بر انواع مرکبات به بیش از دویست گونه گیاهی حمله می کند. زیست شناسی این حشره در شرایط آزمایشگاهی در داخل انکوباتور در سه دمای ۱±۱۷، ۱±۲۷ و ۱±۴۰ درجه سانتی گراد، رطوبت نسبی ۵ ± ۶۵ درصد و ۱۴ به ۱۰ ساعت (روشنایی به تاریکی) بررسی شد. در دمای ۱ ±۱۷ درجه سانتی گراد میانگین طول دوره پورگی، دوره زنده مانی بالغ و طول مدت یک نسل حشره ماده به ترتیب ۸۳/۳ ±۸/۸۵، ۵۳/۳±۹/۷۴ و ۶۳/۷±۶/۱۷۳ روز تعیین شد. در دمای ۱±۲۷ درجه سانتی گراد این مقادیر به ترتیب  ۴۰/۴±۶/۶۲ ، ۵۹/۴±۶/۷۲ و ۲۶/۹±۱/۱۴۴ بود. میانگین طول دوره شفیرگی و طول مدت یک نسل حشره نر در دمای ۱±۲۷ درجه سانتی گراد به ترتیب ۷۸/۰±۱/۱۶و ۳۰/۱±۵/۵۹ روز محاسبه شد. در شرایط طبیعی، از پانزدهم تیر ماه ۱۳۸۲ نمونه برداری از یک باغ ۳ هکتاری به مدت ۱۴ ماه در شرف آباد دزفول انجام گرفت. بدین منظور ۵ اصله درخت پرتقال سیاورز به طور تصادفی در این باغ انتخاب و هر ۱۰ روز یکبار از چهار جهت جغرافیایی و نیز داخل تاج درختان در سه ارتفاع مختلف در مجموع ۷۵ سرشاخه ۱۵ سانتی متری به طور تصادفی قطع و مراحل مختلف سنی آفت روی آنها شمارش و به تفکیک ثبت گردید. نتایج ۱۴ ماه بررسی زیست شناسی شپشک استرالیایی نشان داد که این آفت در دزفول دارای ۳ نسل بهاره، تابستانه و نسل سوم زمستان گذران می باشد. نسل سوم از پاییز شروع شده و تکمیل آن تا ۶ ماه به طول می انجامد. زمستان گذرانی آفت به صورت مراحل مختلف سنی روی میزبان های مختلف می باشد و سن دوم پورگی بیشترین جمعیت زمستان گذران را تشکیل می دهد. این شپشک در خوزستان علاوه بر ارقام مختلف مرکبات به ۴۱ گونه متعلق به ۲۲ خانواده مختلف از گیاهان حمله می کند.

, Biology, Citrus, Northern Khuzestan., شپشک استرالیایی، زیست شناسی، مرکبات، شمال خوزستان