مقایسه مراحل فنولوژیک و سازگاری ۲۵ رقم پیشرفته کلزا (Brassica napus L.) در کشت پاییزه در ارومیه

به منظور بررسی پدیده های فنولوژیک ۲۵ رقم پیشرفته کلزا، در شرایط آب و هوایی سرد ارومیه،آزمایشی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در سال زراعی ۸۰-۱۳۷۹ در ایستگاه تحقیقات کشاورزی دکتر نخجوانی واقع در ۳۵ کیلومتری شمال شرقی ارومیه، به اجرا درآمد. نتایج حاصل از این بررسی حاکی از وجود اختلاف معنی دار بین تاریخ وقوع مراحل نموی در ارقام مورد مطالعه، شامل جوانه زنی و سبز شدن، تکمیل روزت، آغاز ساقه دهی یا رشد مجدد، شروع گل دهی و تشکیل خورجین و تاریخ رسیدگی ارقام در سطح احتمال یک درصد بود و ارقام بهاره ساری گل (پی.اف ۹۱/۷۰۴۵)، هایولا ۴۲ و اس.وای.ان-۱ در کنار ارقام پاییزه آلیس، اورول، فورناکس، وی.دی.اچ ۹۸-۸۰۰۳، کنسول، لیکورد و زرفام (ریجنت × کبری) به عنوان زودرس ترین و ارقام موهیکان، الارا، کولورت، ال-۱ و آکامار به عنوان دیررس ترین ارقام این تحقیق شناسایی شدند. پر محصول ترین ارقام این آزمایش عبارت از دی.پی ۸/۹۴، زرفام (ریجنت × کبری)، کوکتیل، کنسول و اس.ال.ام ۰۴۶ (شاهد)، در واقع جزو همان ارقامی بودند که مرحله روزت خود را سریع تر از سایر ارقام تکمیل نموده و قدرت بقا در سرمای بالایی نیز داشتند. در این مطالعه، هم بستگی مثبت و معنی دار بین طول مرحله تشکیل خورجین و عملکرد دانه و هم بستگی مثبت و معنی دار بین روز تا رسیدگی ارقام با صفات شاخص برداشت، تعداد دانه در هر خورجین، روز تا جوانه زنی و سبز شدن، روز تا تکمیل روزت، روز تا شروع رشد مجدد، روز تا شروع گل دهی و روز تا شروع تشکیل خورجین وجود داشت و هم بستگی منفی و معنی دار بین روز تا رسیدگی با طول مرحله گل دهی و طول مرحله تشکیل خورجین مشاهده گردید. این هم بستگی ها حاکی از آن می باشند که تاخیر در آغاز هر یک از مراحل نموی و یا طولانی تر شدن این مراحل، موجب تاخیر در رسیدگی ارقام کلزا خواهید گردید.

Keywords:

Rapeseed , Growth stages , Pod formation , Maturity , Early mature , Late mature , Flowering , Rosette , Phenology. , کلزا , مراحل نموی , تشکیل خورجین , رسیدگی , زودرس , دیررس , گل دهی , روزت