بیماری لکه قهوه ای برنج در گیلان و بررسی واکنش تعدادی از ارقام برنج نسبت به آن

بیماری لکه قهوه ای (Brown spot) برنج، یکی از بیماری های بذرزاد برنج است که در کلیه مراحل رشد گیاه از خزانه تا مزرعه، روی گیاه دیده می شود و خساراتی را از نظر کیفی و کمی روی محصول، به وجود می آورد. از این رو بررسی هایی در زمینه های مختلف بیماری زایی جدایه های مختلف عامل این بیماری و واکنش برخی ارقام در مقابل آن صورت گرفت. برای این منظور ۱۲۰ جدایه از نمونه های گیاهی آلوده برنج جمع آوری شده از ۹۱ مزرعه در سطح استان گیلان در محیط غذایی PDA جداسازی شدند. از مجموع جدایه های به دست آمده، ۱۵ % Bipolaris oryzae، ۷۵% Bipolaris victoriae و ۱۰ % Bipolaris sp. بودند. بررسی بیماری زایی جدایه های سه گونه از قارچ Bipolaris، یعنی B. oryzae ، B. victoriae و B. sp روی برنج رقم خزر، در محیط دسیکاتور انجام گرفت که علائم ایجاد شده توسط این سه گونه متفاوت بوده ، از لکه های نکروتیک تا خشک شدن برگ را شامل می شوند. برای بررسی واکنش ارقام برنج نسبت به قارچ عامل بیماری، ۸ رقم برنج به اسامی«بجار، خزر، سپیدرود، دم سفید، حسن سرایی، بینام، ندا، نعمت» به ترتیب در دو مرحله برگ و بذر(خوشه) مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج به دست آمده نشان داد که در مرحله برگ، تفاوت معنی داری از نظر میزان آلودگی بین ارقام مذکور وجود نداشت، در حالی که در مرحله بذر (خوشه)، براساس آزمون دانکن (۵%)، در سه گروه قرار گرفتند که ارقام «ندا، سپیدرود، خزر، بینام» با کمترین میزان آلودگی نسبت به سایر ارقام مورد آزمایش در گروه اول، ارقام «بجار، دم سفید، حسن سرایی» در گروه دوم و رقم «نعمت» در گروه سوم، قرار گرفتند، هر چند که براساس جدول تجزیه واریانس، تفاوت معنی داری نشان ندادند.

Keywords:

Rice , Brown spot , , , pathogenicity , cultivar reaction , برنج , لکه قهوه ای , , , بیماری زایی , واکنش ارقام