عبدالمجید مسکوکی
سیدعلی مرتضوی

در یک پژوهش آزمایشگاهی و میدانی و به دنبال تعیین نوع و مقدار موثر اسانس های طبیـعی بر علیه رشد قارچ Aspergillus parasiticus اسانس های آویشن و زنیان که هردو دارای مقادیرمتفاوتی از ترکیبات ضد میکروبی مانند ترکیبات فنولی و از جمله تیمول وکارواکرول می باشند, آویشن به میزان ۲۰۰ میکروگرم در لیتر و زنیان ۳۰۰ میکروگرم در لیترانتخاب شدند. از سویه خالص قارچ Aspergillus parasiticus ATCC۱۵۵۱۷ پس از تهیه هاگ فعال در شرایط استریل نخست سوسپانسیون ml/spor ۱۰۶ تهیه و پس از تلقیح هاگ قارچ مقادیر یاد شده اسانس های فوق روی گلابی اسپری گردیدند و سپس به مدت سه ماه در سردخانه ۱ ± ۰ درجه سانتی گراد و رطوبت نسبی ۵ ± ۸۵ % نگه داری و هر ماه از نظر میزان رشد قارچ مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج پس از تجزیه و تحلیل آماری نشان داد که علی رغم وجود ماده موثر تیمول که یک میکروب کش قوی است به مقدار بیشتر در اسانس زنیان ولی اسانس آویشن بهتر توانست از رشد قارچ جلوگیری نموده که این امر ممکن است به علت وجود آثار سینرژیستی ترکیبات فنولی دیگر مانند کارواکرول باشد که در اسانس آویشن به میزان بیشتری وجود دارد. در بررسی آثار طعم اسانس ها بر طعم میوه در آزمون چشایی مشخص شد که نمونه های تیمار شده با اسانس زنیان از نمونه های دیگر حتی شاهد دارای طعم بهتری تشخیص داده شدند. نتایج فوق نشان دهنده این است که می توان از دو اسانس فوق به عنوان دو منبع قارچ کش قوی، طبیعی بدون ضرر برای انسان و محیط زیست به جای قارچ کش های شیمیایی و مضر که آثار سوء مصرف آنها ثابت شده است استفاده نمود.

Essential oils, Thyme, Ajowan, , , Pear., اسانس های طبیعی، آویشن، زنیان، , ، گلابی