اثر بسته بندی های مختلف و شرایط نوری بر پایداری روغن آفتاب گردان تصفیه شده

در این پژوهش روغن مایع آفتاب گردان استحصال داخلی، که توسط کارخانه نرگس شیراز روغن کشی و تصفیه می شود، در بسته بندی هایی شامل بطری های پلاستیکی شفاف و زردرنگ از جنس پلی اتیلن ترفتالیت (PET)، ظروف پلاستیکی پلی اتیلن با دانسیته زیاد (HDPE) زردرنگ، و قوطی های فلزی تهیه گردید. نمونه ها در دمای معمولی و قفسه های مشرف به نور طبیعی محیط و به مدت یک سال نگهداری شد. سپس هر ۴۵ روز یک بار عدد پراکسید، و در فاصله های زمانی صفر و شش و دوازده ماه عدد تیوباربیتوریک اسید (TBA) و عدد آنیسیدین در نمونه ها اندازه گیری شد. ضمنا، نمونه ها در بسته بندی های پلاستیکی در محفظه نوردهی مجهز به لامپ مهتابی (W۲۰) قرار گرفتند. در این نمونه ها نیز عدد پراکسید اندازه گرفته شد. هم چنین، درصد میزان عبور نور از جدار مواد بسته بندی در طول موج های ۳۵۰ تا ۸۰۰ نانومتر تعیین گردید. بیشترین تغییرات عدد پراکسید، عدد TBA و عدد آنیسیدین طی یک سال نگهداری نمونه های روغن آفتاب گردان در دمای معمولی و نور طبیعی، مربوط به ظروف پلاستیکی پلی اتیلن با دانسیته زیاد (HDPE) بود، که با دیگر ظروف بسته بندی اختلاف معنی دار (P<۰.۰۵) داشت. زمان نگهداری روغن ها در این ظروف کمتر از شش ماه است، در حالی که برای دیگر ظروف بسته بندی بیش از یک سال می باشد. نتایج نمونه هایی که در برابر لامپ مهتابی (W۲۰) قرار داشتند نشان می دهد که بیشترین تغییرات عدد پراکسید مربوط به ظروف PET شفاف، و کمترین آن مربوط به PET زردرنگ است، که در سطح ۵ درصد اختلاف معنی دار دیده شد. بنابراین، ظروف پلاستیکی PET برای بسته بندی روغن آفتاب گردان بسیار مناسب می باشد، و بیشترین پایداری روغن در این نوع ظروف، و سپس قوطی های فلزی است. ظروف PET زردرنگ به علت پایین بودن درصد عبور نور از جدارشان در طول موج های ۳۵۰ تا ۸۰۰ نانومتر، و تغییرات کم عدد پراکسید در نمونه هایی که در برابر لامپ مهتابی (W۲۰) قرار داشتند، می تواند جای گزین ظروف PET شفاف شود. اگرچه درصد عبور امواج در این محدوده در ظروف HDPE ناچیز است، ولی به دلیل پلی مر به کار رفته و فساد اکسیداسیون بیشتر در روغن در این نوع ظروف، برای بسته بندی مناسب نیستند. هم چنین، نتایج این پژوهش نشان داد که فساد اکسیداسیون در روغن بیشتر تحت تاثیر جنس مواد بسته بندی است، و تاثیر شرایط نوردهی کمتر می باشد.

Keywords:

Sunflower oil , Storage stability , Packaging materials , Polyethlene terephtalate , High density polythlene , روغن آفتاب گردان , پایداری اکسیداسیونی , ظروف بسته بندی , پلی اتیلن با دانسیته بالا