حمیدعلی پور
عبدالمجید رضایی
سیدعلی محمد میرمحمدی میبدی
مسعود طاهری

این پژوهش به منظور بررسی تنوع ژنتیکی ۲۷۰ ژنوتیپ سویا، از نظر الگوهای الکتروفورتیک پروتئین دانه و ارتباط آنها با برخی از ویژگی های دانه مانند درصد روغن، درصد پروتئین، برخی از ترکیبات شیمیایی و وزن صد دانه انجام شد. از میان روش های الکتروفورز، غلظت های ۱۰ و ۵/۴ درصد اکریلامید به ترتیب برای ژل های اصلی و پایه، غلظت ۵/۱۳ میلی گرم در میلی لیتر بافر استخراج عصاره پروتئین، ۱۰ میکرولیتر تزریق نمونه در داخل چاهک های ژل، ۵/۲ میلی آمپر و دو ساعت رنگ آمیزی، مناسب ترین تلفیق برای به دست آوردن نوارهای واضح و جداگانه پروتئینی تشخیص داده شد. نتایج الکتروفورز پروتئین ها، ۳۰ نوار را بر مبنای حرکت نسبی روی ژل آشکار ساخت، که تنها پنج عدد از آنها در میان ژنوتیپ ها چند شکلی نشان دادند. به طور کلی، هشت الگوی متفاوت الکتروفورتیک در میان ژنوتیپ ها تشخیص داده شد. تجزیه خوشه ای ژنوتیپ ها بر پایه ارزیابی کیفی نوارهایی که چند شکلی نشان دادند آنها را در هشت گروه و تجزیه خوشه ای نوارهای متغیر در ژنوتیپ ها آنها را در سه گروه جداگانه دسته بندی کرد. ضریب تطابق ساده میان نوارهای با حرکت ۵/۲ و ۵/۴۹ درصد برابر صفر بود، که بیانگر عدم ظهور هم زمان این دو نوار با هم می باشد. احتمالا این نوارها توسط یک ژن کنترل می گردند، که در ژنوتیپ های هموزیگوت غالب و مغلوب به صورت یک نوار منفرد ظاهر شده و موقعیت متفاوتی را روی ژل پیدا می کنند. اختلاف میان الگوهای پروتئینی از نظر درصد پروتئین و درصد روغن دانه معنی دار بود. ضرایب هم بستگی میان نوارهای پروتئینی متغیر در ژنوتیپ ها و صفات مورد بررسی نشان داد که نوارهای پروتئینی با حرکت نسبی ۵/۳ و ۵/۴۹ درصد به ترتیب دارای هم بستگی مثبت و معنی دار با درصد پروتئین و فسفر دانه می باشند. ژنوتیپ های الگوهای پروتئینی دارای نوار با حرکت نسبی ۵/۴۹ درصد، بیشترین درصد فسفر دانه را داشتند. رنگ ناف دانه ژنوتیپ های حاوی نوار پروتئینی با حرکت نسبی ۵۲ درصد سیاه بود.

Cluster analysis, Correlation, Germplasm, Seed chemical composition., تجزیه خوشه ای، ترکیب شیمیایی دانه، ژرم پلاسم، هم بستگی صفات