تاثیر فاصله کاشت و مقدار بذر بر عملکرد علوفه خشک و بذر شبدر برسیم

آگاهی از اثر فاصله ردیف کاشت و مقادیر مختلف بذر برای تولید دومنظوره علوفه و بذر، در بهره برداری بهینه زراعی گیاه علوفه ای بقوله یکساله امری ضروری است. در مطالعه حاضر، تاثیر فواصل مختلف ردیف و مقدار بذر بر عملکرد علوفه و بذر شبدر برسیم (.Trifolium alexandrinum L)، در طی دو سال زراعی در منطقه اصفهان مورد ارزیابی قرار گرفت. آزمایش در یک طرح کرت های خرد شده، و در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار، که در آن چهار فاصله ردیف به عنوان کرت های اصلی و پنج میزان بذر به عنوان کرت های فرعی بود، اجرا شد. نتایج تجزیه واریانس ترکیبی داده ها در طی دو سال نشان داد که فاصله کاشت و میزان بذر، ارتفاع، وزن هزار دانه و شاخص برداشت تاثیر معنی داری دارند. اثر سال و هیچ یک از اثرهای متقابل دو و سه عامله بر عملکرد بذر معنی دار نبود، در حالی که اثرهای متقابل فاصله ردیف × میزان بذر و سال × میزان بذر بر عملکرد علوفه معنی دار بودند. مقایسه میانگین ها نشان داد که فاصله ردیف های ۳۰ و ۴۵ سانتی متر به ترتیب با تولید ۲/۳۹۱۲ و ۳۹۰۰ کیلوگرم ماده خشک در هکتار، و تیمارهای ۴۵ و ۶۰ سانتی متر با تولید ۴/۱۰۴۵ و ۳/۱۰۹۳ کیلوگرم دانه در هکتار به عنوان بهترین تیمارهای اصلی این آزمایش شناخته شدند. کاشت مقدار ۲۴ و ۲۰ کیلوگرم بذر در هکتار با میانگین های تولیدی ۷/۱۲۴۴ و ۱۲۲۳ کیلوگرم دانه در هکتار، به ترتیب بیشترین عملکرد بذر را داشتند. کاشت ۱۶ کیلوگرم بذر در هکتار با تولید میانگین عملکرد ماده خشک ۵/۳۸۳۷ کیلوگرم در هکتار بیشترین عملکرد علوفه را در سال اول، و کاشت ۲۰ کیلوگرم بذر با تولید ۳/۳۸۷۵ کیلوگرم بیشترین عملکرد علوفه را در سال دوم ایجاد نمود. با توجه به تولید دومنظوره علوفه و بذر شبدر برسیم، مقدار ۲۰ کیلوگرم بذر در هکتار با فاصله کاشت ۴۵ سانتی متر، در شرایط محیطی مشابه این آزمایش قابل توصیه می باشد.

Keywords:

Berseem clover , , L. , Dry matter yield , Seed Yield , Row spacing , Seeding rate. , شبدر برسیم , . , L , عملکرد ماده خشک , عملکرد بذر , فاصله کاشت , میزان بذر