مرتضی محمدی - دانشجوی دکتری حقوق خصوصی و پژوهشگر دانشگاه مفید

بر اساس شرع و قانون، زوجین وظایف مشترکی در برابر هم دارند، اما به طور غالب و به خصوص درجوامع اسلامی و ایرانی، زنان به ویژه زنان خانهدار تمام یا بخش اعظم فعالیت­های خود رادر منزل شوهر صرف میکنند. تا زمانی که زندگی مشترک ادامه دارد، مشکلی رخ نمی­دهد، اما همین که این زندگی دچار تزلزل شد و مساله طلاق و جدایی مطرح گردید، وضع به گونهای دیگر خواهد شد. بر اساس رژیم مالی حاکم برزوجین در حقوق ما, تمام درآمدهای به دست آمده توسطهر یک از زوجین در این مدت، به خودشان اختصاص دارد ولی زن در مقابل فعالیت خود در منزل شوهر, از هر درآمدی بینصیب مانده و دچار چالش جدی میگردد. از این رو،مجمع تشخیص مصلحت نظام در سال ۱۳۷۱ قانونی را در مورد اجرتالمثل و نحله زن به تصویب رسانید که مقاله حاضر ضمن بررسی مبانی شرعی و ادله فقهی این دو نهاد، از جهت حقوقی آن را مورد تجزیه و تحلیل قرار می­دهد و در پایان نیز اشارهای کوتاه به پیامدهای اجتماعی آن دارد.

حق الزحمه, اجرت المثل, بخشش, نحله