عزیزه عبدی - گروه مهندسی عمران، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تبریز، تبریز
روزبه دبیری - گروه مهندسی عمران، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تبریز، تبریز

در صورتی­که خاک رس در محدوده اجرای پروژه مشاهده شود باعث بروز مشکلاتی از جمله تورم و بروز نشست­های قابل­توجه می­شود. از سوی دیگر، روش­های تقویت و بهبود خاک ضعیف را می­توان به روش­های مکانیکی، شیمیایی و فیزیکی دسته­بندی نمود. امروزه استفاده از مصالح قابل دسترس و باطله بمنظور جلوگیری از آلودگی محیط­زیست جهت تثبیت مدنظر قرار گرفته که یکی از این نوع مصالح، غبار کوره سیمان بوده که یک محصول جانبی تولید شده از سیمان پرتلند است. در تحقیق حاضر، امکان تثبیت دو نوع خاک رسی بنتونیت و کائولن با استفاده از غبار کوره سیمان مورد بررسی قرار گرفته است. بدین منظور، غبار کوره سیمان با درصدهای ۱۰، ۲۰، ۲۵ و ۳۰ با خاک­های رسی مخلوط گردیده و سپس به مدت­های ۷، ۱۴ و ۲۸ روز عمل­آوری انجام گرفته است. جهت ارزیابی رفتار ژئوتکنیکی خاک تثبیت شده آزمون­های آزمایشگاهی حدود آتربرگ، تراکم استاندارد، مقاومت فشاری تک محوری، برش مستقیم و تحکیم انجام گرفته است. نتایج بدست آمده از تحقیق حاضر نشان می­دهد مقدار بهینه غبار کوره سیمان برابر ۳۰ % در مدت عمل­آوری برابر ۲۸ روز می­باشد و بیش­ترین تاثیرگذاری  بر روی بنتونیت می­باشد. همانطور­که مشاهده گردید پس از تثبیت بنتونیت، شاخص خمیری ۶۵ %، شاخص فشردگی ۵۸ %، پتانسیل تورم ۷۵ % کاهش یافته و وزن مخصوص خشک حداکثر به میزان ۷/۸ %، مقاومت فشاری تک­محوری به اندازه ۳ برابر و مقاومت برشی در لحظه گسیختگی ۴/۹ % نسبت به حالت تثبیت نشده افزایش یافته است.

رس, غبار کوره سیمان, مقاومت برشی, تورم, تحکیم