استفاده از روش شباهت به گزینه ایده آل فازی در اولویت دهی بازسازی معادن با توجه به عوامل طبیعی و فرهنگی (مطالعه موردی: معدن بنتونیت شمال شرق سربیشه، جنوب شرق بیرجند)

کاهش مخاطرات برجای مانده از عملیات معدن کاری، احیای زمین های تحت تاثیر و منابع آبی مصرف شده، کاهش آثار، اطمینان از حفظ منابع محیط­زیست، ایجاد ثبات و پایداری در محیط اجتماعی اقتصادی منطقه بعد از پایان فعالیت های معدنی و ایجاد کاربری های جدید از جمله اهداف بازسازی معادن است. معدن مورد مطالعه در فاصله ۵۰ کیلومتری جنوب­شرق بیرجند و در ۱۵ کیلومتری شمال­شرق سربیشه واقع است. گزینه های مختلفی برای بازسازی نواحی معدن­کاری شده پیشنهاد گردیده است که از آن جمله می توان به جـنگل کاری و حیات­وحش، جاذبه های توریستی، کشاورزی، واحدهای مسکونی، موسسات آموزشی، تجاری و صنعتی اشاره کرد. معیارهایی همچون توپوگرافی، شیب، ارتفاع، فاضلاب (زه کشی)، نزولات، پوشان سنگ، خواص کشاورزی و خواص مهندسی به عنوان معیارهای طبیعی و معیارهایی از جمله موقعیت، دسترسی، اندازه و شکل سایت، شرایط اطراف معدن، مالکیت، نوع و شدت استفاده، خصوصیات مردم بومی، محدودیت های مقرراتی و برخورد شرکت با مورد استفاده به عنوان معیارهای فرهنگی جهت ارزیابی روش های بازسازی معادن در نظر گرفته می شوند. در این پژوهش، انتخاب بهترین روش بازسازی معادن با در نظر گرفتن تمام معیارهای موثر و اظهار نظرهای کارشناسان معدنی در خصوص وزن معیارها و عملکرد هر گزینه نسبت به هر معیار و هم­چنین با هدف احیای محیط­زیست صورت گرفته است. مطابق نتایج پیاده­سازی روش TOPSIS فازی بر مبنای معیارهای طبیعی و فرهنگی، ابتدا کشاورزی و سپس جاذبه های توریستی به عنوان گزینه­های مطلوب برای بازسازی این معدن معرفی می­شوند.

Keywords:

بازسازی معادن , اولویت بندی , معیارهای طبیعی , معیارهای فرهنگی , شباهت به گزینه ایده آل فازی