زهرا زمانی - کارشناس ارشد، گروه زیست شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرگان، گرگان
مریم نیاکان - دانشیار، گروه زیست شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرگان، گرگان
مه لقا قربانلی - استاد، گروه زیست شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرگان، گرگان

در این پژوهش جهت اعمال تیمار خشکی از پلی اتیلن گلیکول ۶۰۰۰ با غلظت ۱۵۰ گرم در لیتر معادل ۲- بار (تنش ملایم خشکی) و ۲۵۰ گرم در لیتر معادل ۷- بار (تنش شدید خشکی) و برای اعمال تیمار پلی آمین از پوتریسین با غلظت ۰۵/۰ و ۱/۰ میلی مولار به صورت مستقل و ترکیبی به شکل ۹ تیمار همراه با ۴ تکرار در قالب طرح کاملا تصادفی استفاده شد و تغییرات میزان ترکیبات فنلی، فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی و نیترات ردوکتاز  دانه رست  بنگ دانه مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد در شرایط تنش شدید خشکی ترکیبات فنلی دانه رست نسبت به شاهد  کاهش یافت و کاربرد غلظت ۰۵/۰ میلی مولار  پوتریسین در شرایط غیرتنش و تنش منجر به افزایش معنی دار میزان ترکیبات فنلی گردید. همچنین در شرایط تنش خشکی افزایش معنی داری در میزان فعالیت آنزیم کاتالاز و پلی فنل اکسیداز و آسکوربات پراکسیداز دانه رست مشاهده شد. کاربرد پوتریسین در هر دو غلظت در شرایط تنش شدید خشکی منجر به افزایش فعالیت کاتالاز دانه رست شد. میزان فعالیت پلی فنل اکسیداز دانه رست نیز در شرایط تنش شدید خشکی، با افزودن غلظت های مختلف پوتریسین کاهش معنی داری یافت. مطابق با نتایج بدست آمده فعالیت آسکوربات پراکسیدازی دانه رست در تنش های خشکی  به همراه کاربرد غلظت ۰۵/۰ میلی مولار پوتریسین افزایش و در غلظت ۱/۰ میلی مولار  منجر به کاهش فعالیت آنزیم شد. فعالیت نیترات ردوکتاز نیز در تنش خشکی ملایم و شدید نسبت به شاهد کاهش یافت و کاربرد پوتریسین در غلظت ۰۵/۰ میلی مولار موجب افزایش فعالیت آنزیم نامبرده در تنش خشکی شدید شد. با توجه به نتایج این تحقیق کاربرد پوتریسین برون زا توانست با تغییر سیستم آنتی اکسیدانی و نیز نیترات ردوکتازی روند پاسخ های بیوشیمیایی دانه رست گندم را درجهت مقابله با تنش خشکی تعدیل کند.

آنزیم های آنتی اکسیدان, بنگ دانه, پوتریسین, ترکیبات فنلی, تنش خشکی