توانایی گیاه پالایی گونه Polypogon monspeliensis L. در پالایش خاک های آلوده به نفت

امروزه آلودگی محیط زیست از مسائل مهمی است که جوامع مختلف با آن روبرو هستند. پالایشگاه نفت تهران یکی از قدیمی ترین پالایشگاه ها در ایران است که به خاطر آلودگی نفتی ناشی از آن، اکوسیستم های این منطقه با چالش های جدی مواجه شده اند. در یک مطالعه گلخانه ای توانایی اکوتیپ یزد گونه Polypogon monspeliensis در پالایش خاک های آلوده به نفت پالایشگاه نفت تهران مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور میزان نفت خام کل، قبل و ۴۵ روز بعد از قرار گرفتن دانه رست های یک ماهه در ۵ تیمار مختلف که در آن ها خاک آلوده با خاک کشاورزی به ترتیب با نسبت های وزنی ۱ به ۹ (۱۰درصد)، ۲ به ۸ (۲۰ درصد)، ۳ به ۷ (۳۰ درصد)، ۴ به ۶ (۴۰ درصد) و ۵ به ۵ (۵۰ درصد) با هم مخلوط گردیده بود در مقایسه با تیمارهای شاهد فاقد پوشش گیاهی با همین غلظت از آلودگی ها مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که تیمارهای این گیاه توانایی کاهش معنی دار آلودگی نفت خام در سطح احتمال ۹۵ درصد را دارد. بیشترین کاهش میزان نفت خام مربوط به تیمار ۱۰ درصد خاک آلوده مشاهده شد که سهم گیاه پالایی در این تیمار ۳۳/۶۹ درصد بود. بررسی ها نشان داد که با افزایش غلظت نفت خام، میزان کاهش آن در خاک کاهش یافت. بررسی پارامترهای ارتفاع اندام هوایی و وزن تر و خشک ریشه نشان داد که تنها در تیمار ۵۰ درصد، کاهش معنی داری در ارتفاع اندام هوایی گیاه نسبت به تیمار شاهد فاقد آلودگی وجود دارد. در تیمار های ۱۰ و ۲۰ درصد آلودگی نفتی ارتفاع اندام هوایی افزایش یافت. وزن تر و خشک ریشه در تیمارهای ۱۰، ۲۰ و ۳۰ درصد در مقایسه با تیمار شاهد فاقد آلودگی افزایش و در تیمار های ۴۰ و ۵۰ درصد کاهش یافت. افزایش ارتفاع اندام هوایی در تیمار های ۱۰ و ۲۰ درصد و همچنین افزایش وزن تر و خشک ریشه در تیمار های ۱۰، ۲۰ و ۳۰ درصد مشاهده شد.  

Keywords:

آلودگی به مواد نفتی , رایزوسفر , گیاه پالایی , میکروارگانیسم ها , نفت خام کل