ارزیابی پاسخ های فیزیولوژیکی ژنوتیپ های مختلف پنبه (Gossypium hirsutum L.) در محیط های شور و غیرشور

پنبه (Gossypiuym hirsutum L.) یکی از مهمترین محصولات زراعی در سراسر دنیاست. ارقام مختلف این گیاه نسبت به شوری خاک واکنش های متفاوت نشان می دهند. به منظور بررسی اثر تنش شوری بر خصوصیات فیزیولوژیک ارقام مختلف پنبه آزمایشی در قالب طرح بلوک های تصادفی در سه تکرار در منطقه آق قلا (گرگان) و کارکنده (کردکوی) در سال زراعی ۱۳۸۹ انجام گرفت. تیمارهای مورد بررسی شامل ژنوتیپ های پنبه در ۱۰ سطح (ساحل، Q۲۸، ۴۳۲۰۰، شیرپان ۵۳۹، چکوروا، کوکر ۳۴۹، سپید، سیلند، سوپر اکرا و اوپال) و شوری خاک در ۲ سطح (محیط غیرشور با هدایت الکتریکی ۲ و محیط شور با هدایت الکتریکی ۱۶ دسی زیمنس بر متر) بود و در آن صفاتی نظیر ترکیبات آنتوسیانینی، پرولین، برخی عناصر و آنتی اکسیدانت ها تحت اثر شوری های مختلف اندازه گیری شد. نمونه برداری در مرحله رشد رویشی از آخرین برگ های کامل شده گیاه پنبه در یک مرحله صورت گرفت. نتایج نشان داد که در محیط شور (۱۶ دسی زیمنس بر متر) میزان فعالیت آنزیم آسکوربات پراکسیداز و غلظت یون های سدیم، کلسیم، منیزیم کلر در همه ارقام افزایش یافت. بیشترین میزان آنتوسیانین در محیط شور و در رقم سیلند دیده شد و با افزایش شوری میزان پرولین در رقم های ساحل، شیرپان ۵۳۹، کوکر ۴۳۹ و اوپال بطور معنی داری (در سطح ۵%) افزایش یافت.

Keywords:

آنتوسیانین , آنزیم های آنتی اکسیدانتی , پنبه (Gossypiuym hirsutum L.) , شوری