بهروز عشقی ملایری - گروه زیست شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران
فاطمه جلالی مقیم - گروه زیست شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران
عبدالکریم چهرگانی راد - گروه زیست شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران

کشور ایران یکی از مراکز مهم تنوع جنس Verbascum به شمار می آید و بررسی حاضر به منظور بررسی تنوع درون گونه ای در جمعیت های گونه Verbascum speciosum در استان های آذربایجان غربی، آذربایجان شرقی، کردستان، کرمانشاه و همدان انجام شد. در بررسی حاضر، از روش تعیین زیستگاه ویژه (D.S.S.) استفاده شد که معیارهای فلوریستیک-اکولوژیک را باهم مد نظر قرار می دهد. با استفاده از این روش، ۱۷ زیستگاه ویژه برای این گیاه تعیین و داده های فلوریستیک-اکولوژیک مورد نظر به همراه بذر جمعیت های این گونه از هر زیستگاه جمع آوری گردید. پروتئین های ذخیره ای بذر استخراج و با استفاده از روش الکتروفورز SDS-PAGE مطالعه شد. در بررسی زیستگاه های ویژه در مناطق مورد مطالعه، ۱۰۹ گونه گیاهی برای V. speciosum به عنوان گونه های همباش شناسایی شدند. تحلیل داده های فلوریستیک و اکولوژیک حاصل از زیستگاه ها، به ترتیب به تشخیص ۴ و ۴ گروه متمایز منجر شد. همچنین، برای نشان دادن وجود تنوع، الگوی الکتروفورزی پروتئین های ذخیره ای بذر در جمعیت ها بررسی شد و چهار گروه پروتئینی به دست آمد. گروه بندی داده های فلوریستیک و وجود تفاوت در تعداد و نوع باندهای پروتئینی در جمعیت های مورد بررسی نشان دهنده وجود تنوع درون گونه ای در V. speciosum است. بنابراین، در این گونه، گروه بندی با استفاده از نشانگر فلوریستیک توسط نشانگرهای اکولوژیک و الگوی الکتروفورزی نیز تا حدود زیادی مورد تایید قرار گرفت که نشان می دهد گروه بندی فلوریستیک می تواند به عنوان یک روش کارآمد برای بررسی تنوع درون گونه ای به کار رود.

پروتئین های ذخیره ای بذر, تنوع درون گونه ای, زیستگاه ویژه, الکتروفورز, گل ماهور