حسین یوسفی - گروه زیست شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران
عاطفه امیراحمدی - دانشکده زیست شناسی و پژوهشکده علوم زیستی، دانشگاه دامغان، دامغان، ایران
مرتضی عطری - گروه زیست شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران
رضا نادری - دانشکده زیست شناسی و پژوهشکده علوم زیستی، دانشگاه دامغان، دامغان، ایران

در مطالعه حاضر، صفات آناتومی، گرده شناختی و انواع کرک گونه Phlomis olivieri به منظور شناخت آنها جهت به کارگیری در اهداف سیستماتیک بررسی شد. نتایج نشان داد که دستجات آوندی در ساقه در کنار هم قرار دارند. مزوفیل از یک لایه پارانشیم نرده ای و سه تا چهار لایه پارانشیم اسفنجی تشکیل شده است. دو دسته آوند همجوار در مرکز و دو دسته آوند فرعی کوچک در حاشیه دمبرگ و چهار دسته آوند کوچک در برگک وجود دارد. پنج نوع اصلی کرک (سپری، غده ای سرسان، ستاره ای، ساده تک سلولی و درختی) مشاهده شد. کرک های سرسان به سه گروه طبقه بندی شدند: نوع اول (پایه کوتاه)، نوع دوم (پایه متوسط یا سه سلولی) و نوع سوم (پایه بلند یا چهار سلولی). کرک های ستاره ای به دو گروه بدون پایک یا پایه کوتاه و پایه بلند طبقه بندی شدند. کرک های درختی نیز برای نخستین بار در این گونه گزارش می شود. دانه های گرده سه شیاری، نسبتا بزرگ، تخم مرغی و تزیینات سطح لایه خارجی دانه گرده مشبک و روزن دار هستند.

آناتومی, تیره نعناییان (Lamiaceae), گرده شناسی, کرک, Phlomis, ایران